217
پیشوایان هدایت (خاتم انبیاء محمد مصطفی صلّی الله علیه و آله)

7. قريش حق ندارد كسى را با نيروى انسانى و اسلحه، بر ضد پيامبر و يارانش يارى دهد۱.

برخى مسلمانان از مواد پيمان‌نامه ناخرسند بودند و با اين پندار كه پيامبر صلّى اللّه عليه و اله و سلم در برابر قريش عقب‌نشينى كرده است، به آن حضرت اعتراض نمودند ولى برايشان قابل درك نبود كارى كه آن بزرگوار انجام مى‌دهد، از ناحيه خداست و آينده رسالت اسلامى و مصالح بسيار والاى آن را، با ديدى آگاهانه مى‌نگرد. رسول خدا صلّى اللّه عليه و اله و سلم در پاسخ اعتراض‌كنندگان فرمود:

«أنا عبد اللّه و رسوله لن أخالف أمره و لن يضيّعنى»؛

من بنده و فرستاده خدايم و هرگز با فرمان او مخالفت نخواهم كرد و او نيز هيچ‌گاه دست حمايت خود را از من برنمى‌دارد.

و مواردى را كه برخى از مسلمانان از آن ناخرسند بودند برايشان تشريح نمود، ولى ماجراى تسليم كردن ابو جندل به قريش‌۲، در شرايطى كه وضعيّت روانى برخى از مسلمانان به وخامت گراييده بود، هيّجان جديدى ايجاد كرد.

اما واقعيّت اين بود كه برخلاف تصور بعضى از ظاهر مواد پيمان‌نامه، اين صلح براى مسلمانان فتح و ظفرى آشكار و بزرگ تلقى شد؛ زيرا ديرى نپاييد كه مواد پيمان‌نامه به سود مسلمانان تمام شد.

در راه بازگشت به مدينه آياتى از قرآن كريم‌۳ نازل گرديد كه بر بعد حقيقى پيمان صلح با سران بت‌پرست تأكيد داشت و مسلمانان را نسبت به ورود به مكّه در آينده‌اى نزديك مژده دهد.

1.( ۱). بحار الأنوار ۲۰/ ۳۵۲.

2.( ۲). سيره حلبى ۳/ ۲۱؛ سيره نبوى ۲/ ۲۱۸؛ بحار الأنوار ۲۰/ ۲۵۲.

3.( ۳). به سوره فتح/ ۱- ۷- و ۱۸- ۲۸ مراجعه شود.


پیشوایان هدایت (خاتم انبیاء محمد مصطفی صلّی الله علیه و آله)
216

مواد پيمان‌نامه‌

به علت سختگيرى «سهيل» در شروط قرارداد صلح، گفت‌وگوها در آستانه شكست قرار گرفت و در پايان، بر موادى چند از پيمان‌نامه توافق حاصل شد كه عبارت بودند از:

1. دو طرف متعهد شدند تا 10 سال با يكديگر به ستيز و جنگ برنخيزند و مردم در اين مدت در امنيّت و آرامش به‌سر برند و متعرّض يكديگر نشوند.

2. اگر فردى از قريش بدون اجازه بزرگ‌تر خود نزد پيامبر آمد، وى را به قريش بازگرداند، ولى اگر كسى از طرفداران حضرت به قريش پيوست، او را نزد پيامبر بازنگردانند.

3. هركس به دلخواه خود مى‌تواند با پيامبر و يا قريش پيمان بسته بدو بگرود.

4. رسول خدا در آن سال يارانش را به مدينه بازگرداند و حق ورود به مكه نداشته باشند، بلكه سال آينده بدانجا وارد شوند و مدت سه روز در مكّه اقامت نمايند و جز سلاحى كه مسافر با خود دارد اسلحه‌اى با خود حمل نكنند و شمشيرها در نيام باشد.۱

5. كسى به دست‌برداشتن از آيين خود مجبور نشود و مسلمانان بتوانند در مكّه آشكارا و آزادانه به پرستش خدا بپردازند و اسلام در مكّه حاكم باشد و هيچ‌يك از مسلمانان مورد آزار و اذيّت و نكوهش قرار نگيرند.۲

6. دست به سرقت نزنند و به يكديگر خيانت نورزند، بلكه دو طرف اموال يكديگر را محترم بشمارند.۳

1.( ۱). سيره حلبى ۳/ ۲۱.

2.( ۲). بحار الأنوار ۲۰/ ۳۵۲.

3.( ۳). مجمع البيان ۹/ ۱۱۷.

  • نام منبع :
    پیشوایان هدایت (خاتم انبیاء محمد مصطفی صلّی الله علیه و آله)
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    مجمع جهانی اهل البیت (ع)
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1427 ه ق
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 19435
صفحه از 346
پرینت  ارسال به