237
پیشوایان هدایت (خاتم انبیاء محمد مصطفی صلّی الله علیه و آله)

بهت و حيرتى آميخته با ترس و وحشت، مشركان را فراگرفت. هنگامى كه انصار، رفتار رسول اكرم صلّى اللّه عليه و اله و سلم را با مردم مكّه ملاحظه كردند، از اين بيمناك شدند كه مبادا رسول اكرم صلّى اللّه عليه و اله و سلم به اتفاق آنان به مدينه بازنگردد و در اين زمينه پرسش‌هايى در ذهنشان خطور كرد. پيامبر خدا صلّى اللّه عليه و اله و سلم كه در حال مناجات با خدا بود از سخنانى كه ميان انصار ردوبدل مى‌شد آگاه شد، ازاين‌رو متوجه آنان شد و فرمود:

«پناه به خدا مى‌برم كه چنان باشد من در كنار شما زندگى مى‌كنم و در كنارتان مى‌ميرم.»

حضرت با اين سخن اعلان داشت كه مدينه، پايتخت اسلام باقى خواهد ماند.

پس از آن، مردم جهت بيعت با پيامبر نزد حضرت شتافتند و مردان با او بيعت نمودند و عده‌اى از مسلمانان براى شفاعت كسانى كه خونشان مباح دانسته شده بود، نزد حضرت واسطه شدند و رسول خدا صلّى اللّه عليه و اله و سلم آنان را بخشيد.

سپس زنان براى بيعت، نزد حضرت حضور يافتند و دست خود را به عنوان بيعت در ظرف آبى كه پيامبر دست مباركش را در آن نهاده بود، گذاشتند، [به گفته قرآن‌] با اين شرط كه شريكى براى خدا قرار ندهند و دزدى نكنند و عمل منافى عفت مرتكب نشوند و فرزندان خود را به قتل نرسانند و به يكديگر تهمت و افترا نبندند و در كارهاى خداپسندانه با تو مخالفت نورزند.۱

وقتى پيامبر شنيد فردى از قبيله خزاعه- هم‌پيمان رسول خدا صلّى اللّه عليه و اله و سلم- به يكى از مشركان حمله كرده و او را به قتل رسانده است با اظهار خشم از اين حادثه به‌پا خاست و فرمود: مردم! خداوند از آن روز كه آسمان‌ها و زمين را آفريد مكّه را در سرزمينى مورد احترام قرار داد و تا روز قيامت نيز چنين خواهد بود، هر فردى كه به خدا و

1.( ۱). بحار الأنوار ۲۱/ ۱۱۳؛ و سوره ممتحنه، آيه ۱۲.


پیشوایان هدایت (خاتم انبیاء محمد مصطفی صلّی الله علیه و آله)
236

تصاويرى را كه در آن وجود داشت محو نمود و آن‌گاه بر در كعبه ايستاد و انبوه جمعيت را با ايراد خطبه فتح بزرگ مخاطب ساخت و فرمود:

معبودى جز خداى يكتا نيست و شريكى ندارد، وعده خويش را تحقق بخشيد، بنده خود را يارى كرد و احزاب را به تنهايى نابود ساخت، بدانيد! هر امتياز يا خون يا مال مورد ادعا، زير اين دو گام من است، مگر پرده‌دارى خانه كعبه و آب دادن حاجيان. اى قريشيان! خداوند نخوت و تكبّر زمان جاهليت و فخر و مباهات به پدران را از ميان برد، همه مردم از آدمند و آدم از خاك آفريده شده است...۱

و سپس اين آيه شريف را تلاوت فرمود:

يا أَيُّهَا النَّاسُ إِنَّا خَلَقْناكُمْ مِنْ ذَكَرٍ وَ أُنْثى‌ وَ جَعَلْناكُمْ شُعُوباً وَ قَبائِلَ لِتَعارَفُوا إِنَّ أَكْرَمَكُمْ عِنْدَ اللَّهِ أَتْقاكُمْ إِنَّ اللَّهَ عَلِيمٌ خَبِيرٌ؛۲

مردم! ما شما را از دو جنس نر و ماده آفريديم و دسته‌دسته قرار داديم تا يكديگر را بشناسيد گرامى‌ترين شما نزد خدا، پرهيزكارترين شماست، به‌راستى كه خدا دانا و آگاه است.

و آن‌گاه فرمود: اى قريشيان! به عقيده شما من چگونه با شما رفتار خواهم كرد در پاسخ عرضه داشتند: تو، برادرى بزرگوار و برادرزاده‌اى نيك‌خصال هستى حضرت فرمود:

«اذهبوا فأنتم الطلقاء»؛۳

شما آزاديد مى‌توانيد برويد.

سپس بلال براى اعلان اذان نماز ظهر بر بام كعبه بالا رفت و مسلمانان نخستين نماز را پس از اين فتح به امامت نبى اكرم صلّى اللّه عليه و اله و سلم در مسجد الحرام به جاى آوردند.

1.( ۱). مسند احمد ۱/ ۱۵۱؛ فرائد السمطين ۱/ ۲۴۹؛ كنز العمال ۱۳/ ۱۷۱؛ سيره حلبى ۳/ ۸۶.

2.( ۲). حجرات، آيه ۱۳.

3.( ۳). بحار الأنوار ۲۱/ ۱۰۶؛ سيره نبوى ۲/ ۴۱۲.

  • نام منبع :
    پیشوایان هدایت (خاتم انبیاء محمد مصطفی صلّی الله علیه و آله)
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    مجمع جهانی اهل البیت (ع)
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1427 ه ق
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 10587
صفحه از 346
پرینت  ارسال به