اصول اعتقادات‌

آفريدگار غيرقابل وصف‌

6. «إنّ الخالق لا يوصف إلّا بما وصف به نفسه، و كيف يوصف الخالق الذى تعجز الحواس أن تدركه و الأوهام أن تناله، و الخطرات أن تحدّه، و الأبصار عن الإحاطة به؟ جلّ عمّا يصفه الواصفون ناء فى قربه، و قريب فى نأيه، كيّف الكيفيّة فلا يقال له كيف؟ و أيّن الأين، فلا يقال له أين؟ هو منقطع الكيفوفيّة و الأينونيّة، فهو الأحد الصمد كما وصف نفسه، و الواصفون لا يبلغون نعته، لم يلد و لم يولد و لم يكن له كفوا أحد»؛^۱

6. آفريدگار جهان، جز با آن‌چه خويشتن را بدان توصيف فرموده، قابل وصف نيست، آفريدگارى كه حواس [پنج‌گانه‌] از درك او عاجز است و وهم و خيال بدو نرسد و در تصور و گمان نگنجد و ديدگان از احاطه بر او ناتوانند، چگونه قابل توصيف است؟ او برتر از وصف وصف‌كنندگان است، در نزديكى‌اش دور، و در دورى‌اش نزديك است. چگونگى را او به وجود آورده، بنابراين، بدو گفته نمى‌شود چگونه؟ كجا را او پديد آورده، ازاين‌رو بدو گفته نمى‌شود كجا؟ چگونگى و كجايى آن‌جا كه به او مى‌رسد پايان مى‌پذيرد و معنا ندارد، او خداى يكتا و بى‌نياز است، همان‌گونه كه خويشتن را وصف نموده است، وصف‌كنندگان به صفات او دست نيابند، او نزاده و زاده نشده است و همتايى ندارد.^۲

سنتى ننهيد، زيرا هر سنّت و حديث و سخنى كه مخالف قرآن باشد مردود و باطل است.

قرآن، پيشواى هدايت است و از رهبرى برخوردار است كه مردم را به سوى آن رهنمون مى‌شود و با حكمت و سخن نيك به سمت آن فرامى‌خواند، آن شخص، ولىّ أمر پس از من و وارث علم و دانش و حكمت و نهان و آشكار من و وارث پيامبران پيش از من است. و من، هم وارثم و هم ميراث‌گذار، بنابراين، فريب نفس خويش نخوريد.

مردم! خدا را! خدا را! كه حرمت اهل بيتم را پاس بداريد، زيرا آنان اركان دين و چراغ‌هاى تاريكى و ظلمت و خاستگاه علم و دانشند. علىّ، برادر و وارث و وزير و امين و در انجام رسالتم، جانشين من است، به كارهاى من مى‌پردازد و در اجراى سنّتم به سفارش من عمل مى‌كند. وى نخستين كسى بود كه به من ايمان آورد و آخرين فردى است كه هنگام مرگ بدو سفارش مى‌كنم و روز قيامت ميان مردم با من ديدار مى‌كند، بنابراين، حاضران به غائبان برسانند.

آگاه باشيد! هركس كوركورانه امامت گروهى را برعهده گيرد درصورتى‌كه ميان امت، فردى داناتر از او وجود داشته باشد، چنين فردى به كفر گراييده است.

مردم! من به هركس دينى دارم و هركس با من عهد و پيمانى داشته، در آن به على بن ابى طالب رجوع كند، زيرا او مسئوليّت همه اين امور را برعهده دارد، تا اين كه هيچ‌گونه دينى به كسى نداشته باشم.