139
تاريخ حديث شيعه در سده هاي چهارم تا هفتم هجري

دوم . تضعيف ابن غضائرى و بى اعتمادى به توثيق ها و تضعيف هاى او

طرفداران اين ديدگاه، به علّت هاى متفاوتى وى را ضعيف شمرده اند و از اين رو، خود در سه دسته جاى مى گيرند:
1 . جهالت از جهت جرح و تعديل؛ محمّد تقى مجلسى ۱ و تفرشى، ۲ اين نظر را دارند.
2 . كثرت جرح توسّط وى؛ گويا محقّق داماد، ۳ محمّد باقر مجلسى ۴ و سيّد بحر العلوم، ۵ طرفدار اين قول اند.
3 . مسكوت ماندنِ جرح يا تعديل او و نيز كثرت جرح توسّط او؛ ميرزا محمّد، ۶ ظاهر عبارت وحيد بهبهانى ۷ و [ آية اللّه ] سيّد ابو القاسم خويى، ۸ در اين دسته جاى مى گيرند. ۹

سوم : پذيرش توثيق هاى ابن غضائرى و ردّ تضعيف هاى او

اين ديدگاه ، به وسيله رجالى معاصر ، [ آية اللّه ] جعفر سبحانى مطرح شده است . ۱۰

تأليفات

شمار كتاب هاى ابن غضائرى، از دو تا چهار عنوان ذكر شده است: 1 . فهرس

1.روضة المتقين، ج ۱۴، ص ۳۳۰.

2.نقد الرجال، ج ۲، ص ۲۳۰.

3.الرواشح، ص ۱۱۴.

4.بحار الأنوار، ج ۱، ص ۴۱.

5.الفوائد الرجالية، ج ۲، ص ۳۶۹.

6.منهج المقال، ص ۳۹۸.

7.منهج المقال و تعليقه، ص ۲۴ ـ ۲۵.

8.معجم رجال الحديث، ج ۱، ص ۹۴ ـ ۹۶.

9.نيز، ر. ك: قواعد الحديث، ص ۲۰۰ ـ ۲۰۵؛ الرجال ، ابن غضائرى، ص ۲۰ ـ ۲۱ ، مقدّمه محقّق كتاب .

10.كليات فى علم الرجال ، ص ۹۳ و ۱۰۳ .


تاريخ حديث شيعه در سده هاي چهارم تا هفتم هجري
138

شايسته اعتماد نيست. ۱ در باره جايگاه رجالى ابن غضائرى، سه ديدگاه مطرح شده است:

يكم. توثيق ابن غضائرى

عنايت اللّه قُهپايى (م ح 1011 ق)، ۲ شيخ بهايى (م 1031 ق)، فاضل تونى (م 1071 ق)، وحيد بهبهانى (م 1206 ق)، ۳ محمّد بن ابراهيم محقّق كلباسى (م 1261 ق) ۴ محقّق محمّد تقى شوشترى (م 1414 ق)، ۵ طرفدار اين ديدگاه شناخته مى شوند. ۶ دلايل اين دسته، عبارت است:
1 . اعتماد نجاشى به ابن غضائرى، كه 23 بار، بى واسطه از او نقل كرده است؛ ۷
2 . توثيق همه مشايخ بى واسطه نجاشى، در رجال او؛ ۸
3 . توصيف وى توسّط شيخ طوسى، به «شيخ طايفه در ميان اصحاب حديث»، بلكه «ماهرترينِ آنها»؛
4 . درخواست رحمت الهى براى او، توسّط شيخ طوسى؛ ۹
5 . اعتماد احمد بن طاووس بر او؛ ۱۰
6 . اعتماد فراوان علّامه حلّى بر ديدگاه هاى رجالى او. ۱۱

1.سماء المقال، ج ۱، ص ۱۴.

2.مجمع الرجال، ج ۱، ص ۱۰۸.

3.منهج المقال و تعليقه، ص ۳۵.

4.سماء المقال ، ج ۱ ، ص ۲۴ .

5.قاموس الرجال، ج ۱، ص ۴۴۶ ـ ۴۴۷.

6.ر.ك: الرجال ، ابن غضائرى، ص ۲۰ ، مقدّمه محقّق كتاب ؛ قواعد الحديث، ص ۲۰۱.

7.قواعد الحديث، ص ۲۰۳؛ كليات فى علم الرجال، ص ۸۳ .

8.قواعد الحديث، ص ۱۸۴؛ مشايخ الثقات، ص ۱۲.

9.الفهرست ، طوسى، ص ۳۱ ـ ۳۲.

10.التحرير الطاووسى، ص ۱۵۲ و ۴۱۹؛ الفوائد الرجالية، ج ۲، ص ۴۳.

11.خلاصة الأقوال، ص ۱۷۳ و ۳۶۱؛ سماء المقال، ج ۱، ص ۱۵؛ قواعد الحديث، ص ۲۰۰ ـ ۲۰۴.

  • نام منبع :
    تاريخ حديث شيعه در سده هاي چهارم تا هفتم هجري
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    سازمان چاپ و نشر دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1389
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 101564
صفحه از 554
پرینت  ارسال به