است كه عالم رجالى، هر چه بيشتر به اين مسائل نيز آگاهى و شناخت داشته باشد، اظهار نظرش به واقع نزديك تر خواهد بود.
4 . از يك سو، نجاشى اهل كوفه و از خانواده اى بود كه از بيوت معروف، به شمار مى آمدند و از ديگر سو، اكثر راويان ائمه عليهم السلام نيز اهل كوفه يا اطراف آن بوده اند. طبيعى است كه نجاشى به احوال همشهرى هاى خود، آگاه تر از ديگران باشد.
5 . نجاشى از اسانيد مسلّم و خبره علم رجال، مانند احمد بن حسين غضائرى، فراوان استفاده كرد؛ در حالى كه براى شيخ طوسى، اين امكان فراهم نبود.
6 . نجاشى بسيارى از مشايخ آگاه به رجال را درك كرد و يا طرق بسيارى به هر يك از آنها داشت. از آن جمله اند: ابن نوح سيرافى، ابو الحسن جندى، ابو الفرج بن ابى قرّه قنايى. ۱
تأليفات
آثار ناياب نجاشى عبارت اند از: 1 . الجمعة و ما ورد فيه من الأعمال، 2 . الكوفة و ما فيها من الآثار و الفضائل، 3 . أنساب بنى نصر بن قعين و أيّامهم و أشعارهم، 4 . مختصر الأنوار و مواضع النجوم التى سمّتها العرب. ۲
تنها اثر چاپى: 5 . رجال النجاشى.
21 . شيخ طوسى (385 ـ 460 ق)
محمّد بن حسن بن على، مكنّا به ابو جعفر و معروف به شيخ طوسى و شيخ الطائفة؛ محدّث، فقيه، اصولى، متكلّم، مفسّر و رجالى. شيخ طوسى در توس زاده شد و در سال 458 ۳ يا 460 ق، در نجف درگذشت. ۴ وى در سال 408 از توس به بغداد هجرت