163
تاريخ حديث شيعه در سده هاي چهارم تا هفتم هجري

پيش از سال 436 ق، سال درگذشت سيّد مرتضى، در عراق بوده است. نيز به قرينه آن كه ابن شهر آشوب ـ كه از وى روايت كرده ـ در سال 489 ق، زاده شده، مى توان حدس زد كه او در دهه اوّل سده ششم در گذشته است. ۱ بر پايه برخى گزارش ها، حاكم نيشابور، فتّال نيشابورى را به سبب گرايش وى به تشيّع امامى، به شهادت رساند. ۲

تأليفات

در مصادر، دو كتاب به فتّال نيشابورى نسبت داده شده است:
1 . التنوير فى معانى التفسير، كه ناياب است؛ 2 . روضة الواعظين و بصيرة المتّعظين، معروف به روضة الواعظين، كه چاپ شده است.

1.لسان الميزان، همان جا.

2.رجال ابن داوود، همان جا.


تاريخ حديث شيعه در سده هاي چهارم تا هفتم هجري
162

الهداة إلى أداء حقّ الموالاة؛ اين كتاب كه داراى ده جزء و مشتمل بر اسانيد حديث غدير است، ۱ در اختيار ابن طاووس بوده و وى دو حديث در وصف غدير، از آن نقل كرده است. ۲
آثار چاپى: 6 . شواهد التنزيل لقواعد التفضيل، 7 . رسالة فى فضائل شهر رجب.

25 . فتّال نيشابورى (م 508 ق)

محمّد بن حسن بن على بن احمد بن على، مكنا به ابو على و معروف به فتّال نيشابورى و ابن فارسى؛ محدّث، متكلّم و فقيه. او را به جهت اختلاف در نام پدرش، محمّد بن حسن، ۳ محمّد بن على ۴ و محمّد بن احمد ۵ معرّفى كرده اند. در برخى مصادر، محمّد بن على و محمّد بن احمد، دو نفر تلقّى شده اند. ۶ و در برخى ديگر، محمّد بن احمد و محمّد بن حسن را دو نفر نگاشته اند. ۷ از ديگر سو، برخى نيز بر يگانگىِ هر سه نام ياد شده، نظر داده اند. ۸ به هر حال، فتّال نيشابورى شايسته اعتماد و فرزانه بود. وى از مشايخى چون سيّد مرتضى، شيخ طوسى و پدرش حسن بن على، حديث شنيد. ۹ محمّد على بن شهر آشوب (م 588 ق) و على بن حسن بن عبد اللّه نيشابورى نيز از او روايت كرده اند. ۱۰ به قرينه استماع از سيّد مرتضى، وى دست كم

1.شواهد التنزيل، ج ۱، ص ۱۹۰؛ الإقبال، ج ۲، ص ۲۳۹، ۲۵۱.

2.الإقبال، همان جا.

3.معالم العلماء، ص ۱۵۱.

4.فهرست منتجب الدين، ص ۱۰۸.

5.رجال ابن داوود، ص ۱۶۳؛ لسان الميزان، ج ۵، ص ۴۴؛ أمل الآمل، ج ۲، ص ۲۴۲؛ بحار الأنوار، ج ۱، ص ۷.

6.فهرست منتجب الدين، ص ۱۰۸، ۱۲۶.

7.أمل الآمل، ج ۲، ص ۲۴۲، ص ۲۶۰.

8.بحار الأنوار، همان جا؛ خاتمة مستدرك الوسائل، ج ۲۳، ص ۲۶۴؛ ج ۳، ص ۹۸.

9.رجال ابن داوود ، همان جا؛ لسان الميزان، همان جا؛ خاتمة مستدرك الوسائل، ج ۳، ص ۹۸.

10.روضة الواعظين، ص ۱۱ ، مقدّمه محقّق .

  • نام منبع :
    تاريخ حديث شيعه در سده هاي چهارم تا هفتم هجري
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    سازمان چاپ و نشر دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1389
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 101538
صفحه از 554
پرینت  ارسال به