173
تاريخ حديث شيعه در سده هاي چهارم تا هفتم هجري

تلعكبرى، ۱ ابو غالب زرارى، ۲ احمد بن ابراهيم صيمُرى ۳ و محمّد بن عبد اللّه شيبانى. ۴
نظر به ويژگى هايى كه گذشت و نيز اهتمامى كه در روايت كردن الكافى بوده، محدّثان و فقيهان اماميه، آن را بسيار ارزشمند و گويى ارزشمندترين كتاب حديثى شمرده اند و با تعابير گوناگونى از اين دست، عبارت برخى از آن را ستوده اند: ارزشمندترين و پرفايده ترين كتاب شيعه، ۵ و قول شهيد اوّل، محقّق كركى و محمّد تقى مجلسى، كتاب بى نظير در مذهب اماميه، ۶ شريف ترين، قابل اعتمادترين، و كامل ترين و جامع ترين كتاب، ۷ اضبط اصول و اجمع و احسن و اعظم تأليفات در فرقه ناجيه، ۸ و اين سخن محدّث استرآبادى كه گفته است:
مشايخ و علماى ما معتقدند كه در اسلام، كتابى تأليف نشده است كه با كافى برابرى كند.
بر همين اساس، ديدگاه اكثر محدّثان و فقيهان شيعه آن است كه الكافى بر ساير كتاب هاى حديثى، تقدّم دارد.

آثار مرتبط

روايات و رجال الكافى، از سده هشتم و بويژه در سده يازدهم، موضوع پژوهش قرار گرفت. دانشوران امامى در حوزه هاى مختلف رجال، فقه الحديث، نقد الحديث،

1.الفهرست ، طوسى، همان جا.

2.تصحيح الاعتقاد، ص ۲۷.

3.بحار الأنوار، ج ۱۰۷، ص ۱۹۰؛ ج ۱۰۸، ص ۶۲، ۷۶؛ ج ۱۱۰، ص ۷۰.

4.الوافى، ج ۱، ص ۶.

5.مرآة العقول، ج ۱، ص ۳.


تاريخ حديث شيعه در سده هاي چهارم تا هفتم هجري
172

اين كتاب را بر پايه روايات صحيح از صادقين عليهم السلام تأليف كرده است. ۱ اين عبارت، به زعم بسيارى از محدّثان و رجال شناسان، ظاهر؛ بلكه صريح، در شهادت وى به صحّت همه روايات كتاب است. ۲
دوازدهم: طبقه بندى و رده بندى آن، ابتكارى و معنادار است. در اين رده بندى، ابتدا اصول و پس از آن، فروع و سپس روضه مى آيد و بخش اصول نيز از كتاب عقل و جهل شروع مى شود و سپس بحث توحيد و امامت و... مطرح مى گردد.
سيزدهم: بسيارى از اسانيد آن، مشتمل بر عدّه است. كلينى در موارد بسيارى، اسناد حديث را با عبارت «عدّة من أصحابنا» شروع مى كند. اين عدّه چهار گروه هستند كه از اكثر آنها، در اسانيد ديگر روايات الكافى نام برده است. ۳ اسامى اين عدّه، در مصادر آمده است. ۴

جايگاه الكافى

كلينى الكافى را بر شاگرد خود، ابو الحسين احمد بن احمد كوفى كه كاتب خاصّ او بود، قرائت كرد. ۵ راويان الكافى عبارت اند از: نجاشى، ۶ شيخ صدوق، ۷ ابن قولويه قمى، ۸ سيّد مرتضى، ۹ شيخ مفيد، ۱۰
شيخ طوسى، ۱۱ هارون بن موسى

1.الكافى، ص ۸ .

2.الوافى، ج ۱، ص ۶؛ وسائل الشيعة، ج ۲۰، ص ۶۴ ـ ۶۵؛ خاتمة مستدرك الوسائل، ج ۳، ص ۴۸۰.

3.خاتمة مستدرك الوسائل، ج ۳، ص ۵۰۷.

4.رجال النجاشى، همان جا؛ خاتمة مستدرك الوسائل، ج ۳، ص ۵۰۷ ـ ۵۱۱؛ الكافى، مقدّمه حسين محفوظ، ص ۴۸؛ الكلينى و الكافى، ص ۴۳۲ ـ ۴۳۵.

5.رجال النجاشى، ص ۳۷۷.

6.رجال النجاشى، همان جا.

7.مستدرك الوسائل، ج ۳، ص ۶۶۶.

8.رجال النجاشى، همان جا؛ الفهرست ، طوسى، ص ۲۱۱.

9.الفهرست ، طوسى، همان جا.

  • نام منبع :
    تاريخ حديث شيعه در سده هاي چهارم تا هفتم هجري
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    سازمان چاپ و نشر دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1389
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 101572
صفحه از 554
پرینت  ارسال به