مسئله فقهى مشكل، حديث وحدت صانع، كلام پيامبر خدا در خصلت ها از يك تا ده، فضائل امير مؤمنان صلى الله عليه و آله و نصوصى درباره او از پيامبر صلى الله عليه و آله ، كلام على عليه السلام و آداب او در فضيلت سكوت و... .
عناوين اصلى و فرعى كتاب و تربيت آنها، گوياى سامانى معنادار و منطقى نيست. گويى كراجكى به مناسبت و از باب «الكلام يجرّ الكلام»، به اين مباحث پرداخته است. تبيين مسائل در اين كتاب، بر دو روش عقلى و نقلى استوار است. كاربرد روش عقلى، در اثبات توحيد، قضا و قدر، عصمت امام، ضرورت وجود امام، شرح و تأويل آيه و يا تحليل و تجزيه و نقد حديث ^۱ است. با اين حال، تكيه گاه اصلى، روايات معصومان عليهم السلام و نقل است. مباحث اخلاقى، فقهى، فضائل، امامت ائمه عليهم السلام و حتى برخى از مسائل كلامى، با اين روش پردازش شده اند. مؤلّف در اين زمينه، به روايات پيامبر خدا و ائمه عليهم السلام ، آيات تورات و انجيل درباره پيامبر اسلام، گزارش هاى تاريخى و شواهد ادبى، قصه ها و حكايات پيشينيان، سخنان حكماى يونان و چند رؤيا استناد كرده است. بيشتر اين گزارش ها، احاديثى از معصومان عليهم السلام در زمينه اخلاق و آداب، فضائل و نصوص، كلام، فقه و تفسير است. كراجكى، احاديث اخلاقى را مرسل ^۲ و گاه مسند، و احاديث فضائل و نصوص را مسند و گاه مرسل مى آورد. ^۳ در زمينه اخلاق، كلمات امام على عليه السلام و گاه پيامبر صلى الله عليه و آله و ديگر معصومان، منبع اصلى كراجكى است. وى احاديث فضائل و نصوص را بيشتر از طريق اهل سنّت روايت كرده است. اين كتاب افزون بر ارزش كلامى، حديثى، اخلاقى و تاريخى اش، در فقه الحديث نيز اهميت دارد. كراجكى در موارد بسيارى پس از نقل حديث، با مطالبى تحت عنوان «شرح و توضيح» و گاه «تأويل»، معناى لغات و عبارات را روشن كرده و نيز در

وجوب الإمامة، 4 . التذكرة باُصول الفقه، 5 . البرهان على طول عمر صاحب الزمان عليه السلام ، 6 . رسالة فى مسح الرِجْلين، 7 . التنبيه على حقيقة البلاغة، 8 . الإيضاح بين طريقى الزيدية والإمامية، 9 . الكرّ و الفرّ، 10 . الكلام فى الخلأ و الملأ، 11 . الردّ على الغلاة، 12 . الردّ على المنجّمين، 13 . تفضيل الأنبياء عليهم السلام على الملائكة. ^۱
برخى از اين رساله ها، جداگانه نيز به چاپ رسيده اند: 1 . رسالة التعجّب، 2 . رسالة فى مسح الرجلين فى الوضوء، 3 . الإعلام بحقيقة إسلام أمير المؤمنين عليه السلام ، 4 . البرهان على طول عمر صاحب الزمان عليه السلام .
تنوّع و پراكندگى، محدود به موضوع رساله ها نيست، كه در درون آنها نيز اين تنوّع ديده مى شود. در رساله مقدّمات فنّ كلام، اين مطالب آمده است: جسم، جوهر، عرض، باقى، فانى، اجتماع، افتراق، حركت، سكون، حىّ، قادر، عالم، مريد، غضب، رضا، تكلّم، صدق، كذب، حق، خير، كلمات امير مؤمنان عليه السلام درباره علم و جايگاه عالم، حلم و حسن خلق، و مطالبى از تورات درباره كشتى نوح.
در رساله وجوب امامت نيز پس از بيان اهميّت وجود ائمه عليهم السلام و علل نياز به آنها و نقل احاديثى از فريقين درباره ضرورت امام شناسى در هر زمان، به اين مسائل و موضوعات پرداخته شده است: مسئله امامت، مسائل اخلاقى، مسائل فقهى، شعر، سخن مسيح درباره دنيا، كلام پيامبر خدا صلى الله عليه و آله و على عليه السلام درباره دنيا، تثبيت امامت صاحب الزمان عليه السلام و امامت پدران آن حضرت، وجوب امامت و عصمت امام، كلام امير مؤمنان، حكمت هاى او، مواعظ، كلام رسول خدا صلى الله عليه و آله ، قصه و بيان خاطره، تفسير قرآن، قضا و قدر، گفتگوى ابو حنيفه با امام كاظم عليه السلام ، كلام امام صادق عليه السلام با زراره، كلام امير مؤمنان و آداب و حكمت هاى او، غيبت و سبب آن، مسائل فقهى، كلامى از امير مؤمنان درباره زنان، كلام سقراط درباره زنان، مريض و عيادت او، قبور و دفائن،