نيست كه آيا همه آنها را به فارسى برگردانده، يا تنها به همين پنج بابى كه باقى مانده، بسنده كرده است.
ميرزا حسين نورى با بررسى منقولات كتاب فضائل السادات سيّد احمد حسينى، احتمال داده كه وى ترجمه ديگرى از كتاب را در اختيار داشته است؛ چنان كه احتمال داده است كه همو و نيز آقا محمّد على، اصل عربى كتاب را نيز در اختيار داشته اند. ۱
ه ـ متون تفسيرى
1 . تفسير القمى
مؤلّف: على بن ابراهيم قمى
مصحّح: سيّد طيّب موسوى جزايرى
ناشر: دار الكتاب، قم، چاپ سوم، 1404 ق.
در تحقيق اين كتاب، از دو نسخه خطّى و دو نسخه چاپى استفاده شده است. در هامش نسخه چاپىِ سال 1315 ق، تفسير منسوب به امام عسكرى عليه السلام نيز گنجانده شده است. نسخه چاپىِ 1313 ق، نسخه خطّى كتاب خانه آية اللّه حكيم و نسخه خطّى كتاب خانه شيخ كاشف الغطاء ـ كه نسخه اى است نادر ـ ، ديگر نسخه هاى پيشين اين كتاب اند. ۲
انتساب اين تفسير به على بن ابراهيم، معروف نيست؛ اگرچه اصل اين كه او تفسيرى بر قرآن نوشته است، معروف و حتى متواتر است. ۳
كسى كه اين تفسير را از على بن ابراهيم روايت كرده، شاگرد وى عباس بن محمّد بن قاسم بن حمزة بن موسى بن جعفر، مكنّا به ابو الفضل است. ۴ راوى
1.خاتمة مستدرك الوسائل، ج ۱ ص ۳۶۷.
2.تفسير القمى، ج ۱،ص ۱۶ ـ ۱۷.
3.رجال النجاشى، ص ۲۶۰؛ الفهرست ، طوسى، ص ۱۵۲؛ بحار الأنوار، ج ۱، ص ۷.
4.الذريعة، ج ۴، ص ۳۰۷؛ تفسير القمى، ج ۱، ص ۲۷.
