تاريخى اى كه در كتاب ابن حمزه ذكر شده ، مورد تأييد است.
در مورد اساتيد وى ، تنها از نام يك تن به نام ابو جعفر محمّد بن حسن شوهانى خبر داريم. ۱ منتجب الدين در اشاره به شوهانى ، تنها به اقامت وى در مشهد اشاره نموده و او را به عنوان عالمى امامى توصيف كرده است. ۲ از رواتى كه شوهانى از آنها نقل حديث كرده و احتمالاً شيوخ اجازه وى بوده اند، به ابوعلى حسن بن محمّد طوسى و ابوالفاء عبد الجبّار بن على مقرى مى توان اشاره كرد. ۳ بر اساس اين مطالب مى توان ابن حمزه را از شاگردانِ با واسطه مكتب شيخ طوسى دانست.
الثاقب فى المناقب ۴
اثر حديثى اين عالم امامى ، كتابى در بيان فضايل اهل بيت عليهم السلام با نام الثاقب فى المناقب است . اين كتاب به كوشش نبيل رضا علوان ، بر اساس شش نسخه خطّى در سال 1412 ق ، در قم ، منتشر شده است . ابن حمزه ، خود در آغاز كتاب ، به اين نام تصريح كرده است. ۵ منتجب الدين ، اين كتاب را با عنوان المعجزات معرفى كرده است . اين كتاب ، بيان معجزات اهل بيت به ترتيب امامتشان است.
مهم ترين اهمّيت اين كتاب ، در استفاده از برخى كتاب هاى قديمى امامى است كه از آنها جز نامشان اطلاعى در دست نيست . بخش هاى مفصّلى از اين كتاب ، برگرفته از آثار صدوق (به عنوان مثال ، بخش مربوط به امام دوازدهم آن ، مبتنى بر كتاب
1.ابن حمزه در الثاقب به شاگردىِ خود نزد شوهانى اشاره كرده است (ر . ك : الثاقب فى المناقب ، ص ۱۲۷ و ۳۶۹) .
2.ر . ك : الفهرست ، منتجب الدين ، ص ۱۶۵ .
3.ر . ك : مناقب آل أبى طالب ، ج ۱ ، ص ۱۱ ؛ رياض العلماء ، ج ۵ ، ص ۶۵ . همچنين ابن حمزه از شيوخ فخّار بن معد موسوى (م ۶۳۰ ق) مؤلّف الحجّة الذاهب إلى تكفير أبى طالب نيز بوده است (ر . ك : بحار الأنوار ، ج ۱۰۸ ، ص ۷۶) .
4.علّامه در اجازه مشهور خود به بنو زهره ، از اين كتاب ، نام برده و گفته كه كتاب را به واسطه پدرش ، از مهذّب الدين حسين بن رده نيلى ، از مصنّف روايت مى كند (ر . ك : بحار الأنوار ، ج ۱۰۴ ، ص ۸۶) .
5.ر . ك : الثاقب فى المناقب ، ص ۳۶ .
