العترة النبويّة و معارف أهل البيت الفاطميّة العلويّة ى عالم حنبلى ، ابو محمّد عبد العزيز بن محمّد معروف به ابن اخضر جُنابادى (م 611 ق). ۱
مكتب حِلّه ۲
تأسيس شهر حلّه و محيط يك دست شيعى آن در اواخر قرن چهارم ، به زودى باعث شد تا عالمان امامى حتّى از مناطق شيعه نشينى چون رى به آن جا رفته ، رحل اقامت افكنند. ۳ با وجود اهمّيت شهر حلّه ، به دليل از بين رفتن تواريخ شيعى نگاشته شده به وسيله عالم امامى ، ابن ابى طى ۴ ـ كه بخشى از زندگى خود را در قرن ششم گذرانده است ـ در مورد اين شهر ، در حال حاضر ، تنها اطلاعات پراكنده اندكى در مورد اين شهر وجود دارد.
قبل از تأسيس شهر حلّه ، شهر حلب ، مركز فعاليت اماميه بوده است . از عالمان مشهور حلب به عنوان مثال ، ابو الحسن اسماعيل بن احمد حلبى (م 447 ق) و اسامة
1.براى اطلاع از اين آثار و موارد استفاده اربلى از آنها ، ر . ك : على بن عيسى اربلى و كشف الغمّة ؛ أهل البيت فى المكتبة العربيّة ، ص ۵۰۰ و ۵۰۱ .
2.براى دستيابى به برخى گزارش هاى پراكنده از اهمّيت حلّه ، ر . ك : طبقات أعلام الشيعة (ثقات العيون) ، ص ۷ ، ۲۴ ، ۴۵ ، ۶۸ ، ۸۵ ، ۱۶۷ ، ۱۷۲ ، ۱۸۷ و ۲۰۸ ؛ الأنوار الساطعة فى المئة السابعة ، ص ۳۸ ، ۴۱ ، ۴۵ ، ۴۶ ، ۴۹ ، ۵۲ ، ۱۰۰ ، ۱۰۱ ، ۱۰۳ ، ۱۰۹ ، ۱۱۰ ، ۱۱۲ ، ۱۱۳ ، ۱۷۴ ، ۱۷۵ ، ۱۷۷ ، ۱۷۸ ، ۱۸۴ و ۲۰۴ ؛ بحار الأنوار ، ج ۱۰۴ ، ص ۳۰ ، ۳۱ ، ۶۴ ، ۱۷۹ و ۱۸۰ . يكى از مصادر مهم كه در حال حاضر موجود نيست و در صورت يافت شدن نسخه اى از آن ، شايد اطلاعات بيشترى در مورد تشيّع حلّه بتوان يافت ، مجموعه اى مشهور به «مجموعه جباعى» است . قيد ، احتمالاً بدان خاطر است كه افندى در بخش اجازات بحار ، نسخه كامل اين اثر را در دست داشته و از آن به تكرار ، نقل قول آورده است . نسخه اى ناقص از اين مجموعه در حال حاضر در كتاب خانه ملك موجود است . براى مواردى كه به نام مجموعه جباعى تصريح شده است ، ر . ك : بحار الأنوار ، ج ۱۰۴ ، ص ۱ ، ۱۳ ، ۲۴ ، ۲۷ ، ۳۴ ، ۱۳۸ ، ۱۴۳ ، ۱۸۱ (اين نقل ، در نسخه خطّى ملك نيز موجود است) ، ۲۰۱ ، ۲۰۳ و ۲۰۸ . آنچه بر اساس اطلاعات موجود درباره حوزه حلّه مى توان گفت ، آن است كه اين حوزه اساسا به فقه ، توجّه داشته است .
3.شهر حلّه را صدقة بن منصور دبيسى ، امير شيعى از خاندان بنو مَزيَد ، در سال ۴۹۴ ق ، تأسيس كرده است .
4.در مورد اين عالم امامى ، ر . ك : دائرة المعارف بزرگ اسلامى ، مدخل «ابن ابى طى» ؛ ۲ EI ، مدخل «ابن ابى طى» .