بررسی سندی و محتوایی نامه امام‏‏‏‏ رضا (علیه السلام) به حاکم طبس

نشریه : فصلنامه فرهنگ رضوی

نویسنده : پديدآورنده : محمد باقری
پديدآورنده : حمیدرضا ثنایی

چکیده :

سرگذشت حسین‏بن موسی‏ الکاظم، برادر امام هشتم (علیه ‏السلام) همچون بسیاری از امامزادگان تا حدودی مبهم است. یکی از زوایای تاریک حیات وی مکان دفن اوست که اقوال متعددی درباره آن وجود دارد. او بنا به گزارش‌ مشهور، در شهر طبس به خاک سپرده شده است. از جمله مستندات مربوط به دفن وی در طبس، نامه‌ای منسوب به امام‏‏‏ رضا (علیه‏ السلام) خطاب به حکمران طبس است که گمان می‌رود درباره وی نوشته شده است. در این نامه از اخبار رسیده درباره قصد نوجوانی از عترت رسول خدا (صلی‌الله ‏علیه ‏وآله) و دوازده ‏ساله به نام حسین برای آمدن به طبس و سکونت در آن شهر سخن گفته شده و از حکمران ـ که بنا به ادعای نامه، عامر بن زروامهر نام داشته ـ خواسته شده آن حضرت را در یافتن وی یاری برساند و به محض اطلاع از او، امام را از آن آگاه سازد. مسئله مقاله حاضر اعتبارسنجی صدور چنین نامه‌ای از سوی امام (علیه ‏السلام) است. برای نیل به این مقصود، سند و محتوای نامه با بهره‌گیری از روش توصیفی‏ ‏تحلیلی بررسی شده است. نتایج از وجود اشکال‏ های سندی و محتوایی متعدد در این نامه پرده برمی‌دارد. واحد بودن خبر، نقل متن نامه در منبعی متأخر، ناشناخته ‏بودن عامر‏ بن زروامهر، ناسازگاری سنّ حسین مذکور در نامه با برخی از گزارش‌های تاریخی و نارسایی ادبی و اغلاط املایی موجود در نامه، از جمله مهم‌ترین اشکال‏ های سندی و محتوایی آن شمرده می‌شود.