تنزیه الانبیاء و الائمة(ع)

کتابی کلامی در اثبات عصمت پیامبران و امامان و دفاع از عملکرد آنان و پاسخ گویی به شبهه ها در این زمینه است.

کتابی کلامی در اثبات عصمت پیامبران و امامان و دفاع از عملکرد آنان و پاسخ گویی به شبهه ها در این زمینه است. مؤلف این اثر گرانسنگ، سید مرتضی علم الهدی (۳۵۵ ـ ۴۳۶) از عالمان نامی شیعه، و از متکلمان برجسته و شاعران نکته سنج و جامع فقه و اصول و ادب و لغت بوده و بالغ بر بیست اثر تألیف کرده است.

وی در این اثر، کوشیده است بر اساس اعتقادات شیعه، آن دسته از آیات و روایت هایی را که در آنها اشاره ای به وقوع گناه و نافرمانی از سوی پیامبر و یا اسامی شده، تأویل و توجیه کند. اطلاعات وسیع و توان علمی و هوش سرشار سید، در این امر او را یاری کرده، و اثری ماندگار و علمی پدید آورده است. سید این اثر را به اجابت درخواست کسی نوشته است که از وی طلب تألیف کتابی در زمینه یاد شده کرده است.

موضوع ارتکاب گناه از سوی پیامبران و امامان، از موضوع های اختلافی علمای اسلام است. دانشمندان شیعه بر خلاف اصحاب حدیث و حشویه بر این باورند که هیچ گناهی اعم از کوچک و بزرگ بر پیامبر و امام حتی در دوران پیش از بعثت و امامت، روا نیست.

سید مرتضی در این کتاب، با طرح این موضوع، اعتقاد شیعه را برگزیده و با روش کلامی و استدلال عقلی و نقلی، آن را به اثبات رسانده است. وی همچنین آن دسته از آیات و روایت هایی را که از ظاهر آنها ارتکاب گناه از سوی پیامبران و امامان استفاده می شود، مطرح کرده و به تأویل و تفسیر و توجیه آنها پرداخته است. البته، همه پاسخ ها و رد شبهه ها، پاسخ به شبهه و اشکال های واقعی نیست و نویسنده خود به صورت فرضی هم پرسش هایی را مطرح کرده و به آنها جواب داده است.

انبیایی که در این کتاب از عمل آنان دفاع شده عبارت اند از: آدم، نوح، ابراهیم، یعقوب، یوسف، ایوب، شعیب، موسی، داوود، یونس، عیسی(ع) و پیامبر گرامی اسلام که بخش مربوط به پیامبر حجم بیشتری نسبت به انبیای پیشین دارد. نویسنده، آن گاه زیر عنوان «تنزیه الائمة» از امیرمؤمنان آغاز کرده و به خرده گیری هایی که در باره آن حضرت شده، پاسخ داده و سپس به امام حسن، امام حسین، امام رضا و حضرت مهدی(ع) پرداخته است.

محقق کتاب، در مقدمه ای مفصل در باره شریف مرتضی، و کتابش و روش تحقیق این کتاب سخن گفته است. وی در تحقیق، تفاوت نسخه ها را در پاورقی کتاب مشخص کرده، مصادر و مستندات مؤلف را نیز معین نموده و برای کتاب چند فهرست فنی هم تدارک دیده است.