انسان سازى و اصلاح نفوس ، زدودن ناسپاسى و ايجاد حالت شكر، رشد و شكوفايى، و رسيدن به كمال را از حكمت هاى آزمايش الهى برشمرده است .
بخش چهارم را به جلوه هاى آزمايش اختصاص داده است. اين جلوه ها عبارت اند از : اولاد ، احوال ، جهاد ، حج ، شهوات ، كه هر يك از موارد را توضيح داده است .
در بخش پنجم ، به معرفى الگوهاى موفق پرداخته است . اين الگوها عبارت اند از : ابراهيم عليه السلام ، سليمان عليه السلام ، داوود عليه السلام ، ايوب عليه السلام ، يونس عليه السلام .
عوامل موفقيت ، عنوان بخش ششم است . در اين بخش ، به بررسى نقش توجّه به خدا در آزمون هاى زندگى ، توجّه به حضور خدا در جريان تمامى امور ، و بررسى نقش فضايل اخلاقى در آزمون هاى زندگى پرداخته است .
9 . آسيب شناسى دين و ديندارى و تربيت دينى در «نهج البلاغه» ،
رضا على حسنوديان ، كارشناسى ارشد علوم تربيتى و روان شناسى ، دانشگاه علّامه طباطبايى ، استاد راهنما : دكتر محمّد حسن آموزگار ، استاد مشاور : دكتر سعيد بهشتى ، 1385 ، 211 ص .
اين پژوهش ، درصدد پاسخگويى به چند سؤال است : مفهوم آسيب شناسى دين و ديندارى و تربيت دينى چيست؟ آيا آسيب به حقيقت دين بر مى گردد ، يا به شيوه ديندارى و نوع معرفت دينى ؟ آسيب به ديندارى چه وجوه و مراتبى دارد؟ آيا اين امورد در نهج البلاغه مطرح گرديده است؟
آنچه در اين تحقيق آمده ، به طور خلاصه بدين شرح است كه آسيب به ديندارى ، وجوه و مراتب مختلف كه عدم فهم عميق دين ، ضعيف شدن رفتارها و باورهاى دينى، بى اعتقادى وبى ايمانى، ويا گزينشى عمل كردن نسبت به دستورات دينى است.
از نظر حضرت على عليه السلام ، بزرگ ترين مصيبت ها ، آسيب به دين است ؛ لذا در بيانات آن حضرت رويكرد به آسيب شناسى دين ، به طور جدى مطرح شده است .
از ديدگاه امام على عليه السلام ، عوامل آسيب رسان به دين و ديندارى ، هم درون دينى هستند و هم برون دينى ، كه از مهم ترين آنها اين موارد است : اكراه و اجبار در دين ، بد فهميدن دين ، تحريف مفاهيم دينى ، ايجاد تكلف در دين و ديندارى ، موانع سياسى و اجتماعى در مسير تربيت دينى و... .