آيا سنّت پيامبر و ائمه عليهم السلام در تفسير حجيت دارد ؟ آيا تفسير قرآن نياز به احاديث دارد ؟ اعتبار احاديث پيامبر صلى الله عليه و آله و ائمه عليهم السلام در تفسير ، چه اندازه است؟ نقش روايات در تفسير قرآن به قرآن چيست؟ بررسى اين پرسش ها ، از اهداف نگارنده در تدوين پايان نامه است ، كه در سه بخش سامان يافته است :
بخش اوّل (كلّيات) ، شامل بررسى موضوع تحقيق ، مفاهيم اساسى ، ضرورت تحقيق ، انگيزه انتخاب موضوع ، سابقه تحقيق ، پرسش هاى تحقيق ، فرضيه هاى تحقيق ، پيش فرض هاى تحقيق ، روش انجام تحقيق و محدوديت هاى تحقيق است .
در بخش دوم ، به بررسى حجيت سنّت معصومان در تفسير پرداخته است . در اين بخش ، نگاهى دارد به روش تفسير معصومان ، كاربرد اخبار در تفسير آيات ، اقسام خبر و نقش خبر واحدِ معتبر در تفسير ، كاركرد روايات تفسيرى معصومان در تفسير ، آفات تفسير روانى ، شرايط و معيارهاى تفسير ، و نقد و بررسى حجيت سنّت صحابه .
در بخش سوم ، به بررسى و نقد نظريه تفسير استقلالى پرداخته است . در اين زمينه ، به مفهوم شناسى تفسير استقلالى قرآن ، نقد نظريه تفسير استقلالى قرآن و عدم حجيت روايات ، بررسى و نقد نظريه استقلال روايات و عدم حجيت قرآن ، پرداخته است .

232 . جايگاه اخلاق در «صحيفه كامله سجاديه» ،

پرى سيما اقتصادى فرد ، كارشناسى ارشد علوم قرآن و حديث ، دانشكده اصول دين قم ، استاد راهنما : آية اللّه محمّد هادى معرفت ، استاد مشاور : حجة الاسلام محمّد شريفانى ، 1380 ، 228 ص .
انتزاع نكات اخلاقى مورد نظرِ سيّد الساجدين عليه السلام در قالب دعاهاى صحيفه كامله سجاديه ، هدف نگارنده از نگارش اين رساله است .
صحيفه سجاديه ، حاصل تلاش آن حضرت در توجّه دادن مردم به اصول اخلاقى ، در زمانى است كه حكومت جابر اموى ، در صدد نابودى ارزش هاى اخلاقى بود ؛ لذا راه هرنوع تعليم و آموزشِ مستقيمِ تعاليم اخلاقى الهى را بر امام مسدود نموده بود . امام عليه السلام در آن محيطِ خفقان ، وظيفه الهى خود را در قالب دعا ، انجام داد .
نگارنده ، در جهت تحقيق خود ، قبل از هر چيز در مقدمه ، به بررسىِ سندى صحيفه و اقداماتى كه تاكنون در باب اين كتاب مقدس انجام گرفته پرداخته و بعد از آن ، كليّات اخلاق را در فصل اوّل بررسى نموده است . در پايان اين فصل دعاى امام سجاد عليه السلام براى تقاضاى فضائل اخلاقى ، و استعاذه از رذائل اخلاقى به درگاه پروردگار ـ جل جلاله ـ را

230 . جامعيت قرآن از منظر «صحيفه سجاديه» ،

زهرا خراسانى ، كارشناسى ارشد علوم قرآن و حديث ، دانشگاه آزاد اسلامى اراك ، استاد راهنما : حجة الاسلام ابراهيم بهادر ، استاد مشاور : حجة الاسلام محمّد رضا آشتيانى ، 1381 ،256ص .
بررسى ديدگاه امام سجاد عليه السلام در باب موضوع مورد نظر ، با برشمردن ملاك هاى جامعيت و ويژگى هاى قرآن ، برترى آن نسبت به كتاب هاى آسمانى پيشين و نيز ، بيان عبارت هايى كه دلالت بر جامعيت قرآن دارند و به نحوى با مسئله خاتميت مرتبط هستند ، از مطالبى است كه نگارنده ، درصدد تحقيق آن بوده است .
نگارنده ، پژوهش خود را در پنج فصل تشكيل داده است :
مقدمات و كلّيات ، تاريخچه مطالعاتى ، بيان مسئله و پرسش هاى تحقيقاتى ، از جمله مباحث فصل اوّل است .
درفصل دوم ، به منظور آشنايى با منابع اوليه و ثانويه ، به اجمال ، مرور متون مطالعاتى را صورت داده است .
فصل سوم را به روش تحقيق اختصاص داده است و با تكيه بر موضوع جامعيت قرآن و بررسى آن در صحيفه سجاديه ، طرح تحقيق ، فن تحقيق وطرح تحليلى اين پژوهش را مشخص ساخته و با ذكر نمونه هايى از دعاهاى صحيفه سجاديه ، در مورد اوصاف و كمالات قرآن كريم ـ كه به نحوى به جامعيت قرآن هايى يارى مى دهد ـ پايان مى دهد .
فصل چهارم را به پيكره اصلى تحقيقِ خود اختصاص داده است . تبيين جامعيت قرآن از آيات قرآن و سخنان پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله ونيز كلام ائمه هدى عليهم السلام ، ديدگاه برخى مفسّران ، ملاك هاى جامعيت قرآن ، بررسى و مطالعه ارتباط جامعيت با خاتميت ، جاودانگى و كمال دين اسلام ، جاودانگى قرآن وجامع بودن اين كتاب آسمانى بر ساير كتاب هاى آسمانى پيشين را در اين فصل ، مبرهن ساخته است .
در فصل پنجم ، به خلاصه گيرى و نتيجه گيرى بحث پرداخته ، سپس در خاتمه ، به دانش پژوهان علوم قرآنى موضوعات ديگرى را نيز پيشنهاد مى كند .

231 . جايگاه احاديث پيامبر صلى الله عليه و آله و ائمه عليهم السلام در تفسير قرآن ،

على اكبر مظلومى ، كارشناسى ارشد علوم قرآن و حديث ، مدرسه علميه امام خمينى رحمه الله ، استاد راهنما : دكتر محمّد على رضايى اصفهانى ، استاد مشاور : دكتر فتح اللّه نجارزادگان ، 1383 ، 178ص .