«گذرانيدن» و نيز به معناى «دستور دادن» و «روا داشتن» است . ۱
در علم الحديث ، طُرق تحمّل (دريافت) حديث را بر هفت نوع مى دانند كه عبارت اند از:
- شنيدن از استاد ؛
- خواندن بر استاد كه «عرض» نيز ناميده مى شود ؛
- اجازه ؛
- مُناوله ؛
- كتابت ؛
- اِعلام ( يعنى خبر دادن استاد) ؛
- وِجاده (يعنى نقل از خطّ استاد) . ۲
4/1 . اجازه در كتب درايه
در علم درايه ، در ذكر انواع طرق تحمّل حديث ، از اجازه و اقسام آن ، سخن به ميان مى آيد . كهن ترين مأخذ درايه شيعه كه در آن ، در باره اجازه ، بحث شده ، بداية الدرايةى شهيد ثانى و شرح آن ، موسوم به الرعاية فى شرح بداية الدراية است . شهيد ثانى در تعريف اجازه و اقسام آن مى نويسد :
اجازه ، يكى از طُرق تحمّل (دريافت) حديث است و اقسام مهمّ آن ، چهار قسم اند :
اوّل ، آن كه مجيز ، نقل كتاب يا حديث معيّنى را به شخص معيّن ، اجازه دهد مثلاً بگويد : «اجازه دادم تو را تا كتاب الكافى را روايت كنى» .
دوم : آن كه مجيز ، نقل كتاب يا حديث غير معيّنى را به شخص معيّن ، اجازه دهد . مثلاً بگويد: «أجزتُك مسموعاتى» .
