ماجیلویه ـ رضی اللّٰه عنه ـ عن عمه محمد بن ابیالقاسم، عن أحمد بن محمد بن خالد، عن ابیه عن ابن ابیعمیر، عن صفوان بن مهران الجمال».۱
احتساب روایات او و حضورش در مشیخه راویان پر روایت، عدد روایاتش در فقیه را بالغ بر ۴۲۰ روایت نشان میدهد.
چهار. نمایه روایات برقی
یکی از مؤلّفههای شناخت جایگاه راویان، مطالعه پراکندگی روایات آنان در ابواب مختلف است. شخصیت محمد بن خالد برقی ابعاد عقیدتی، فقهی و اخلاقی دارد و پراکندگی روایات او در بخش قبل بررسی شد. در قسمت پایانی مقاله به مطالعه انتشار روایات وی در کتاب بصائر، کافی و التوحید میپردازیم تا از رهگذر آن به مفاهیم و سرفصلهایی که او در حوزه عقاید در دو مصدر مهم روایی منتقل کرده آگاه شویم.
مجموع روایت برقی در جلد اول کتاب کافی ـ بر حسب چاپ انتشارات اسلامیه ـ به عدد ۶۸ میرسد. پراکندگی این روایات به شرح زیر است:
ایمان و کفر یک روایت، کتاب العلم چهارده روایت، کتاب التوحید هجده روایت و کتاب الحجه ۳۵ روایت.
مطالعه این روایات نشان میدهد که ایشان با نقل روایتی که یگانه فاصله میان ایمان و کفر را کمیِ عقل میداند،۲ حلقه وصل این کتاب را بیان کرده است.
در کتاب فضل العلم ایشان درباره فضیلت علمآموزی، حق عالم، بذل علم، نکوهش علم بدون عمل، استعمال علم، منبع دریافت علم و نیز بدعت و قیاس و و لزوم پایبندی به سنت و شواهد کتاب روایت نقل کرده است. بیشک این مفاهیم، عمده مطالب مطرح شده در این کتاب به شمار میرود.۳
1.. سایر طرق به قرار زیر آمده است: ابوبصیر ص۴۳۱، حکم بن حکیم ص۴۲۸، اسماعیل بن رباح ص۴۴۲، سلیمان بن عمرو ص۴۸۸، سعید نقاش ص۴۹۰، نعمان بن سعد ص۵۱۱، علی بن عبدالعزیز ص۵۱۷، ایوب بن حر ص۵۱۸، عبداللّٰه بن حماد انصاری ص۵۲۲، عمر بن قیس ماصر ص۵۳۱، اسماعیل بن مهران ص۵۳۲. (صدوق، من لایحضره الفقیه، ج۴، ص۴۳۶).
2.. کافی، ج ۱، ص۲۸، ح۳۳.
3.. ر.ک: ص۳۲، ۳۷، ۴۱، ۴۳ ،۴۵، ۴۹، ۵۹، ۶۹ و ۷۰.
