رساله‌هاي مستقل

1ـ‌ توحيدالمفضل

اين كتاب املاى امام جعفر صادق عليه السلام بر مفضل‌ بن عُمر جعفى كوفى، يكى از اصحاب سر‌شناس و بزرگ آن‌ حضرت مى‏باشد. در رجال کشّي هم رواياتي در مدح او^۱ ديده مي‌شود و هم رواياتي در ذمّ^۲ او، نجّاشي هم او را فاسد المذهب و مضطرب الرواية مي‌داند؛^۳ امّا آنچه که تا حدّ زيادي موجب گرديده تا به ايشان اعتماد کنيم، اين است که او از مشايخ بلاواسطه‌ي يونس‌ بن عبدالرحمان (از اصحاب اجماع) بوده و بسياري از علما به تصريح آقابزرگ تهراني نه تنها او را از اتهام‌هاي فوق مبرّا دانسته؛ بلکه توثيق هم نموده‌اند.^۴ امام صادق عليه السلام كتاب توحيد را در چهار جلسه و در چهار روز از صبح تا ظهر بر مفضل املا كردند. موضوع اين كتاب، شگفتى‏هاى آفرينش انسان و جهان هستى و حيوانات بوده و از اين راه به اثبات آفريدگارى حكيم و دانا پرداخته‏اند.^۵ متن اين كتاب در جلد سه از بحارالانوار در صفحات 57 تا 151 آمده است.

2ـ رسالة الإهليلجة

اين كتاب از امام صادق عليه السلام به روايت مفضل‌ بن عمر جعفي بوده و موضوع آن، توحيد و صفات الهي است. اهليلج معرّب اهليله بوده و در حقيقت از درختان نواحي حارّه (به‌ويژه هندوستان) است که ميوه‌‌ي آن مصرف طبّي دارد و طبيبان هندي بسيار از آن استفاده مي‌کنند.^۶ اين كتاب به گفته‌ي سيّد بن طاووس درباره‌ي مناظره‌ي امام صادق عليه السلام با طبيب هندي درباره‌ي معرفت خداوند بوده تا حدّي كه آن طبيب هندي اقرار به الوهيّت و وحدانيّت خداوند متعال مي‌كند.^۷ متن اين كتاب در جلد سه از بحار الانوار در صفحات152 تا 197 آمده است.