حادثهي جنگ احد و جانفشاني هفتاد شهيد آن جنگ. ايشان همچنين از اينکه آثار بهجا مانده از پيامبر صلي الله عليه وآله در گذر زمانه دچار دگرگوني شدهاند، ابراز ناخرسندي ميکنند و بر بازديد از آثار باقيمانده تأکيد ميکنند. ۱ نکتهي تأمّل برانگيز در بين اين روايات، توجّه خاصّ حضرت فاطمه عليها السلام به زيارت قبور شهدا در دوران کوتاه پس از رحلت پيامبر اکرم صلي الله عليه وآله تا شهادت خودشان است.
امام صادق عليه السلام در اينباره ميفرمايند:
«ايشان پس از پيامبر صلي الله عليه وآله هفتاد و پنج روز زنده بودند. در اين مدّت هر هفته روزهاي دوشنبه و پنجشنبه به زيارت قبور شهدا واقع در منطقه وقوع جنگ احد ميرفتند و به نماز و دعا مشغول ميشدند و ـ با اشاره به محلّ درگيري مسلمانان با کافران در جنگ احد به همراهان و حاضران ـ ميگفتند اينجا رسولخدا صلي الله عليه وآله مستقر بودند و آنجا مشرکان.»
«عِدَّةٌ مِنْ أَصْحَابِنَا عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنِ الْحُسَينِ بْنِ سَعِيدٍ عَنِ النَّضْرِ بْنِ سُوَيدٍ عَنْ هِشَامِ بْنِ سَالِمٍ عَنْ أَبِيعَبْدِاللَّهِ عليه السلام قَالَ سَمِعْتُهُ يقُولُ عَاشَتْ فَاطِمَةُ عليها السلام بَعْدَ رسولالله صلي الله عليه وآله خَمْسَةً وَ سَبْعِينَ يوْماً لَمْ تُرَ کَاشِرَةً وَ لَا ضَاحِکَةً تَأْتِي قُبُورَ الشُّهَدَاءِ فِي کُلِّ جُمْعَةٍ مَرَّتَينِ الْإِثْنَينِ وَ الْخَمِيسَ فَتَقُولُهاهُنَا کَانَ رسولالله صلي الله عليه وآله وَ هاهُنَا کَانَ الْمُشْرِکُونَ.
وَ فِي رِوَايةٍ أُخْرَى أَبَانٌ عَمَّنْ أَخْبَرَهُ عَنْ أَبِيعَبْدِاللَّهِ عليه السلام أَنَّهَا کَانَتْ تُصَلِّي هُنَاکَ وَ تَدْعُو حَتَّى مَاتَتْ عليها السلام.»۲
اين رفتار، نمايانگر اهمّيّت يادکرد حوادث مهم در سرنوشت اهل ايمان و مبارزه است که در قالب بازديد از مکانهاي حادثه و زيارت قبور افراد تأثيرگذار، انجام گرفته است. اين کار ايشان شبيه کار امروز کاروانهاي راهيان نور در بازديد از مناطقي جنگي جنوب کشور و حضور بر سر مزار آنها است؛ اين بدان معنا است که اين حرکت فرهنگي در دوران حاضر، برگرفته از مباني مکتبي شيعه است که بر پايهي پيروي از معصومان عليهم السلام بنا نهاده شده است.
1.. الکافي، ج۴، ص۵۶۰، بَابُ إِتْيانِ الْمَشَاهِدِ وَ قُبُورِ الشُّهَدَاء.
2.. الکافي، ج۴، ص۵۶۱، ح۳.