نکته ‌نگاري براي حديث - صفحه 139

• ارزش طبقه‌ي متوسط

نکته‌ي مورد توجّه در اين يادداشت روايتي است که در اصل حديثي زيد نرسي آمده است‌. در اين روايت طبقه‌ي متوسط جامعه به معادن سنگ‌هاي قيمتي تشبيه شده و به افراد توصيه شده با قشر متوسط جامعه، حشر و نشر داشته باشند يا دست‌کم با هم‌رديفان و هم‌شأن‌هاي خود. اين روايت هم‌چنين از حشر و نشر با ثروتمندان بر حذر داشته و هم‌نشيني با آن‌ها را باعث دل‌مردگي و رسوخ روحيه نفاق در انسان دانسته است:
الامام الصادق عليه السلام:
«إياکم و عشار الملوک و أبناء الدنيا فإن ذلک يصغر نعمةالله في أعينکم و يعقبکم کفرا‌ً و إياکم و مجالسة الملوک و أبناء الدنيا ففي ذلک ذهاب دينکم و يعقبکم نفاقا و ذلک داء دوى لا شفاء له و يورث قساوة القلب و يسلبکم الخشوع و عليکم بالاشکال من الناس و الأوساط من الناس فعندهم تجدون معادن الجوهر و إياکم ان تمدوا أطرافکم إلى ما في أيدي (يد خ د) أبناء الدنيا فمن مد طرفه إلى ذلک طال حزنه و لم يشف غيظه واستصغر نعمة‌الله عنده فيقل شکره لله و انظر إلى من هو دونک فتکون لأنعم‌الله شاکر أو لمزيده مستوجبا و لجوده ساکنا‌.»1
زيد نرسى مي‌گويد: از امام صادق عليه السلام شنيدم که مي‌فرمود:
از هم‌نشيني و حشر و نشر با شاهان و دنياداران بپرهيزيد؛ چرا که باعث مي‌شود: نعمت خدا در نزد شما، کوچک به‌نظر آيد و سرانجام به کفران نعمت مبتلا شويد‌، دين شما از بين برود و گرفتار نفاق شويد که در اين ‌صورت به درد بي‌درمان مبتلا شده‌ايد‌، قساوت قلب بگيريد و حالت خشوع شما از بين برود‌.
بنابراين، به شما توصيه مي‌کنم، با همانندان خود (توده مردم) و قشر متوسط در ارتباط باشيد و هم‌نشيني کنيد؛ چرا که اين قشر معادن گوهرهاي گوناگون انسانيّت‌ هستند. بپرهيزيد از چشم‌داشت به آنچه دنياداران دارند که هرکه بر آن چشم دوزد، اندوهش بسيار شود و خشمش فرونکشد و نعمت خدا در نزدش

1.. الأصول الستة عشر، ص۵۷؛ بحارالأنوار، ج۷۲، ص۳۶۷، باب ۸۱، أحوال الملوک و الأمراء.

صفحه از 149