رفتار‌شناسی خطیب بغدادی در تعامل با راویان شیعی

نشریه : پژوهش‌نامه علوم حدیث تطبیقی

نویسنده : پديدآورنده : علی فرهمندیان

چکیده :

خطیب بغدادی از محدثان مشهور دنیای اسلام دارای تألیفات زیادی است. دیدگاه­های وی در قواعد الحدیث مورد توجه حدیث پژوهان اهل تسنن می‏باشد. شناخت مبانی جرح و تعدیل راویان شیعه از دیدگاه خطیب از آن‌رو اهمیت دارد که می­تواند نمایانگر نگاه دانشمندان سنّی به راویان شیعی بوده و میزان پای‌بندی آنان به روش­های علمی و تأثیر انگیزه‌­های مذهبی در توثیق و تضعیف را نشان دهد. پرسش اصلی این پژوهش آن است که: رفتار خطیب بغدادی در مواجهه با راویان شیعی چگونه بوده و آیا انگیزه‌­های مذهبی نقشی در قضاوت‌های وی داشته یا خیر؟ این نوشتار توانسته با مطالعه آثار خطیب، جرح و تعدیل وی نسبت به روات شیعه را ثبت و تحلیل کند. بغدادی گاهی به صداقت راوی شیعی توجه کرده و گاهی رافضی بودن را موجب ردّ روایت وی دانسته است. گویا تعصب وی در جرح راویان احادیثی چون ثقلین، غدیر، منزلت و فضایل اهل‌بیت علیهم السلام بیشتر است.