15
فصلنامه علوم حديث 15

۱۱.بيرونى (م۴۴۰ق) در «الآثار الباقية» آورده است:…و قسّم الجام بين أصحابه و قال: ليت لنا كلّ يومٍ نوروز! ۱

۰.[از آن جا كه نسخه عربى مورد استفاده ما افتادگى دارد, ترجمه حديث را از جديدترين كتاب كه بر اساس برخى نسخه ها كامل شده است, در اين جا مى آوريم:]
آورده اند كه در نوروز, جامى سيمين, پر از حلوا, براى پيغمبر(ص) هديه آوردند. آن حضرت پرسيد: «اين چيست؟». گفتند: امروز, روز نوروز است. پرسيد: «نوروز چيست؟» گفتند: عيد بزرگ ايرانيان است. فرمود: «آرى در اين روز بود كه خداوند, عسكره را زنده كرد». پرسيدند: عسكره چيست؟ فرمود: «عسكره, هزاران مردمى بودند كه از ترس مرگ, ترك ديار كرده, سر به بيابان نهادند و خداوند به آنان فرمود: ”بميريد“ پس مردند. پس آنان را زنده كرد و ابرها را امر فرمود كه بر آنان ببارند. از اين روست كه سنّت آب پاشيدن [در نوروز], رواج يافته است». آن گاه از حلوا تناول كرد و جام را ميان اصحابْ قسمت كرد و فرمود: كاش هر روز براى ما نوروز بود! ۲

۱۲.فيروز آبادى (۷۲۹ـ۸۱۷ق) در «القاموس» آورده است:قدم الى على شىء من الحلاوى, فسأل عنه, فقالوا: «للنيروز», فقال: «نيروزنا كل يوم!» و فى المهرجان قال: مَهرِجونا كل يوم! ۳

1.الآثار الباقية, بغداد: مكتبة المثنّى, ص۲۳۰ .

2.القاموس, ج۲, ص۲۷۹ (داراحياء التراث العربى).

3.آثار الباقيه, ترجمه: اكبر داناسرشت, تهران: اميركبير, ۱۳۶۳, ص۳۲۵.


فصلنامه علوم حديث 15
14

ب.احاديث اهل سنت

۹.بخارى (۱۹۴ـ۲۵۶ق) در «التاريخ الكبير» چنين روايت مى كند:حمّاد بن سلمة بن على بن زيد, عن السعر التميمى: أتى عليٌّ بفالوذج. قال: «ما هذا؟». قالوا: اليوم النيروز. قال: فنَيرِزوا كل يوم! ۱

۰.سعر تميمى گويد:براى على(ع) فالوده آوردند. فرمود: «اين چيست؟». گفتند: امروز نوروز است. فرمود: هر روز را نوروز كنيد!

۱۰.ابن نديم (م۳۸۵ق) در «الفهرست» آورده است:قال اسماعيل بن حمّاد بن أبى حنيفة: أنا اسماعيل بن حمّاد بن أبى حنيفة بن النعمان بن المرزبان, من أبناء فارس الأحرار. واللّه ما وقع علينا رق قط. ولد جدّى سنة ثمانين, و ذهب أبى الى على بن أبى طالب ـ رضى اللّه عنه ـ و هو صغير, فدعا له بالبركة فيه و فى ذريته, و نحن نرجو من اللّه أن يكون قد استجاب لعلى.
قال: والنعمان بن المرزبان هو الذى أهدى الى على بن أبى طالب الفالوذج فى يوم النيروز, فقال على: «نوروزنا كل يوم!» و قيل: كان يوم المهرجان, فقال: «مَهرجونا كلّ يوم!» و هذا هو الصحيح فى نسبه. ۲

۰.اسماعيل بن حمّاد, گويد:من فرزند حمّاد, پسر ابو حنيفه, پسر نعمان بن مرزبان هستم از ايرانيان آزاده. هيچ گاه در ميان ما بردگى نبود. پدرم در سال هشتاد قمرى به دنيا آمد. جدّم نزد على بن ابى طالب رفت و فرزند خُردسالش را به همراه داشت. على(ع) براى او و فرزندانش دعا كرد و ما   اميدواريم دعاى او در حقّ ما به اجابت رسد.
نعمان بن مرزبان, كسى است كه در روز نوروز براى على(ع) فالوده برد. على(ع) فرمود: «هر روز را نوروز سازيد!». برخى گفته اند روز مهرگان بود و على(ع) فرمود: هر روز را مهرگان كنيد!

1.التاريخ الكبير ,البخارى, ج۱, ص۴۱۴.

2.الفهرست, ص۲۵۵; تاريخ بغداد, ج۱۳, ص۳۲۵ـ۳۲۶.

  • نام منبع :
    فصلنامه علوم حديث 15
    تاريخ انتشار :
    بهار 1379
    سردبیر :
    محمدی نیک (ری شهری)، محمد
    صاحب امتیاز :
    دانشکده علوم حديث
    مدیر اجرایی :
    محمد قنبری
    نشانی :
    قم، بلوار پانزده خرداد، شهرک جهاد، مؤسسه علمی فرهنگی دارالحدیث، ص پ : 37185-3431
    تلفن :
    0251-7176131
    امور مشترکان :
    0251-7176413
    دورنگار :
    0251-7785050
    پست الکترونیک :
    ulumhadith@hadith.net
    امتیاز :
    علمی - پژوهشی، به استناد نامه شماره 6219/3 - 85/7/3 کمیسیون بررسی نشریات علمی کشور
    جانشین سردبیر :
    مهدی مهریزی
تعداد بازدید : 13326
صفحه از 236
پرینت  ارسال به