نکاتي درباره ي مفهوم اصطلاحي سنّت مسيحي
از آنچه درباره مفهوم اصطلاحي سنّت آورده شد، نکات ذيل قابل استفاده است:
1. خاستگاه پيدايش مفهوم سنّت مسيحي، پايان قرون وسطي؛ يعني، از سدهي چهاردهم ميلادي بوده و پيش از اين گرچه سنّت بهمعناي عقايد و اعمال کليسا داراي کارکرد گستردهاي بود؛ امّا اظهارنظر درباره ي ماهيّت، چندو چون، گستره کارکرد مفهوم اصطلاحي سنّت - و هر آنچه که ميتوان از آن به نظريه پردازي در اين باره ياد کرد - پس از سدهي چهاردهم در ميان مسيحيان رايج شد.
2. از دلايل عمده ي پيدايش مفهوم و پديده سنّت در دوران پاياني قرون وسطي، بازنگري و بازکاوي اختلافات و مناقشاتي بود که قرنها بهصورتهاي مختلف در ميان متکلمان مسيحي رواج داشت و کليساي بزرگان مسيحيّت از رهگذر تبيين مفهوم و جايگاه سنّت در فکر چارهجويي علمي براي رفع اين مناقشات برآمدند.
3. در مفهوم اصطلاحي سنّت به اين نکته توجّه شده که مسيحيّت، چه براي تفسير آموزههاي مبهمي که در کتاب مقدّس آمده و چه براي تبيين آن دسته از اعمال و آموزههاي مسيحي که کتاب مقدّس از آنها ساکت است، به منبعي ديگر به نام «سنّت» نيازمند است.
4. سنّت اصطلاحي به اين معنا است: «آموزهها و اعمال کليسا از آغاز تاکنون که ناظر به تفسير و تبيين کتاب مقدّس است يا بازگو کننده آن دسته از آموزه هايي است که کتاب مقدّس از آنها ساکت است.»
در اين تعريف چند نکته قابل توجّه است:
الف. بخشي از سنّت اصطلاحي مسيحيّت ناظر به آموزههايي که از آن به عقايد ياد ميشود و بخشي ديگر ناظر به اعمال است که از آن به شريعت تعبير مي گردد؛ بهعنوان مثال: آموزه ي کليسا مبني بر «الوهيت» حضرت مسيح و آموزه «تثليث» يا نجات مربوط به عقايد و قوانين مورد تأکيد کليسا درباره ي قرباني و غسل «تعميد» ناظر به اعمال است. عبارت نقل شده از شوراي ترنت «سنّتي را که به ايمان و اخلاقيات مبتني است» بيانگر اين دو قسم است.
ب. وقتي گفته ميشود کليسا، مقصود از آن مجموعهاي گسترده از متألهان مسيحي است که حواريان عيسي مسيح، رسولان، آباء مقدّس، اسقفها و پاپها تا امروز را شامل ميشود که از نگاه مسيحيّت داراي اعتبار و قداست است.