شانزده گواهى تدريس از علّامه مجلسى
علي صدرايي خويي
چکيده
در اين مقاله گواهي‌هايي که توسط علامه مجلسي بعد از جلسه درس به شاگردانش عطا شده مورد بررسي قرار گرفته است. خوش‌بختانه تعداد قابل ملاحظه‌اي از اين گواهي‌ها شناسايي گرديده و هم اکنون در دسترس مي‌باشد که تعداد آنها بالغ بر دويست گواهي مي‌گردد. در اين مقاله شانزده گواهي مورد بررسي و متن کامل آن درج شده است. در اين گواهي‌ها نام شاگردان علامه مجلسي، نام کتاب‌هاي درسي، و تاريخ تشکيل، به دقّت ضبط گرديده و همين مسأله در تاريخ تطور حديث اهميّت فوق العاده دارد. از اين گواهي ها مشخص مي‌گردد که علامه مجلسي اغلب عمر خود را به تدريس کتب حديثي خصوصا «کتب اربعه» (کافي، تهذيب، استبصار و من لا يحضره الفقيه) سپري نموده و متجاور از پنچ دهه از عمرش مشغول اين کار بوده است.
کليد واژه: علامه مجلسي، گواهي هاي حديثي، کتاب‌هاي درسي حديث، اجازات حديثي، تصحيح متون حديثي.
علّامه مجلسي
علّامه محمّدباقر بن محمّدتقى مجلسى در اصفهان در سال 1037ق در خانوادهاى حديث شناس پاى به جهان گشود و پس از 74 سال تلاش و مجاهدات علمي- خصوصاً در عرصه ي حديث پژوهي- در سال1111ق، رخت از سراى فانى به دار باقى كشيد و در اصفهان در آرامگاه ابديش قرار گرفت.
تلاشهاى حديثى علّامه مجلسى تاكنون از ابعاد مختلف مورد توجّه و كاوش محقّقان قرارگرفته است. در اين نوشته، بر تلاشهاى علّامه در عرضه ي تدريس حديث و تربيت محدثان نظري مي شود، اساس اين پژوهش بررسى دست نوشتههاى علّامه مجلسى است كه سندى ماندگار از تلاش هاى او در اين عرصه است. اين دستنوشتهها گواهىهاى علمى است كه علّامه براى شاگردان خويش، نگاشته است که در بين آنها، زمان تدريس و متن درسي تدريس شده، به‌صورت دقيق ثبت‌وضبط شده است.
قبل از ورود به كندوكاو اين گواهي ها، توضيحى درباره ي سنّت گواهى نويسى در تاريخ علوم اسلامى ضرورى است.
