حديث پژوهي در نگاشته‌هاي مستشرقان
(حديث شيعه، فقه الحديث، كتابت و اسناد)
دكتر علي راد۱
چكيده
ميراث حديثي مسلمين، دير بازي است كه از جمله محورهاي مهم مطالعاتِ غربيان در گرايش اسلام شناسي قرار گرفته است و تاكنون بررسيهاي متنوعي درباره جايگاه، خاستگاه، شيوه‌ها و فرآيند انتقال، سير تاريخي، حوزه‌ها و مكاتب، منابع و جوامع حديثي، فهم و نقد حديث، روشها و ره‌يافتهاي نوين حديث پژوهي، توسط مستشرقان انجام شده است؛ تاليف نگاشته‌هاي متعدد، و ارائه نظريه‌هاي گونه‌گون در مباحث متعدد حديث پژوهي در قالب صدها كتاب و مقاله، رهاورد تلاش غرب در طول سه قرن اخير بوده است؛ مطالعات حديثي مستشرقان، دامنه گستردهاي داشته و بررسي ديدگاه‌هاي فِِرق و مذاهب مختلف جهان اسلام، اعم از شيعه و سنّي، در مسائل حديثي، بويژه در موضوعات مورد اختلاف مذاهب، وجهه همت آنان بوده است و در قالب رويكردها و ره‌يافتهاي متنوعي همانند تاريخي فقهي، سياسي، اجتماعي، تفسيري ـ تحليلي و گاه عرفاني در مطالعات حديثي ظهور كرده است. در اين پژوهه به بررسي توصيفي ديدگاه‌هاي مهم غربيان در موضوعات حديث شيعه، فقه الحديث، كتابت و اسناد پرداخته شده است.
كليد واژه‌ها: مستشرقان، حديث شيعه، فقه الحديث، كتابت و اسناد حديث.
درآمد
1. در نظام فكري اسلام، حديث بعد از قرآن، مهمترين منبع شناخت شريعت و معرفت به شمار ميآيد۲ . اهميت و ضرورت بهرهمندي از آموزه‌هاي حديث، به عنوان يكي از مباني فكري، نزد دانشيان مسلمان در تمامي دانشهاي اسلامي، امري پذيرفته شده است؛ و از آنجا كه اسلامي تلقي شدن يك دانش يا
1.استاديار گروه قرآن دانشكده علوم حديث قم.
2.. ر.ك: مكانة السنة في الاسلام؛ السنة النبوية الشريفة حقيقتها و مكانتها عند المسلمين؛ السنة و مكانتها في التشريع الاسلامي.
