ينبُل در مقاله «شيوههاي مشهور تحليل اسناد مبتني بر چند روايت با مضمون تحقيرآميز نسبت به زن۱ » به تحليل اسناد چند روايت مربوط به زنان پرداخته است كه از مضموني تحقير آميز برخورداند. ينبُل با اصطلاحات و شيوه خاص خود، به توصيف تحليلي اسناد روايات مذکور پرداخته است. از ديدگاه وي بخش عمدهاي از اين اطلاعات تاريخي در اسناد روايات نهفته است كه بايد با روش تحليلي خاصي ـ كه تا حد زيادي ابداع خود اوست ـ از دل اسانيد روايات بيرون كشيده شود. حاصل اين شيوه تحليلي ارزش گذاري بر ميزان اعتبار تاريخي اسانيد و نيز تاريخ گذاري تقريبي براي ابداع و نشر روايات اسلامي است۲ .
نتيجه
1. بررسي حديث شيعه در مطالعات غرب ديرينهاي چندان طولاني ندارد و تنها در دو دهه اخير مورد توجه جدي مستشرقان قرار گرفته و مقالات متعددي از آنان در اين باره نشر يافته است. حديث پژوهان شيعي در سالهاي اخير نگاشتههاي غربيان در حوزه حديث شيعه را رصد، توصيف، ترجمه و گاه نقد کردهاند و چند کتاب، تعداي مقاله و بولتن مرجع، نتايج پژوهشهاي سالهاي اخير در ايران ميباشد. با اين حال نقد و بررسي آثار مستشرقان در زمينه حديث شيعه نيازمند توجه بيشتري از سوي حديث پژوهان شيعي جهان اسلام است.
2. ريخت شناسي محتوايي و روش شناسي توصيفي جوامع حديثي نخستين شيعه همانند اصول اربعماه، کتب اربعه، المقنعه شيخ مفيد، صحيفه سجاديه، المبتداء و المبعث و المغازي ابان بن عثمان... از محورهاي مهم و مورد توجه مستشرقان در بررسي حديث شيعه است. توجه به تاثير اعتقادات فرقههاي چون غلات و واقفه، زيديه در بررسيهاي رجالي و توجه به نقش امامان شيعه در تاريخ حديث از ديگر عرصههايي است که ميتوان براي آن مصاديقي از آثار غربيان يافت. مستشرقان در بررسيهاي رجالي به فرقههاي تاثير گذار در احاديث اعتقادي اماميه، همانند روايات مهدويت و غلو، توجه جدي دارند و سعي ميكنند به گونهاي وامداري تاريخي اين روايات به انگارههاي اعتقادي فرقههاي مذكور را نشان دهند كه بايد توسط محققان تاريخ و حديث شيعه در جاي خود مورد نقد و واكاوي قرار بگيرد.
3. مطالعات فقه الحديثي پس از تاريخ حديث، دومين عرصه حضور غربيان در حديث پژوهي به شمار ميآيد؛ مستشرقان به مباحث عام و نظري فقه الحديث، همچون اصول و قواعد فهم حديث، منبع شناسي فقه الحديث، چندان نپرداختهاند، لكن در فقه الحديث موضوعي در عرصههايي چون فقه و حقوق، قرآن پژوهي، سيره پژوهي، كلام و عقايد، جامعه شناسي شاهد تنوع و تكثر مقالات آنان هستيم. موضوعات و مسائل فقه و حقوق اسلامي يكي از عرصههاي جدي حضور مستشرقان در مطالعات فقه الحديثي است كه پيشينهاي ديرين و كهن داشته و مقالات متعددي از آنان در اين عرصه به قلم آمده است. از لحاظ روشي رويكرد غالب مقالات غربيان در اين حوزه، تاريخي و گاه تحليلي ـ انتقادي است و
1.. Some Isnad ـ Analytical Methods Illustrated on the Basis of Several Woman ـ Demeaning Sayings from Hadith Literature,pp ۱۷۵ ـ ۲۱۷.
2.. گزارشي از مقاله را با نقد و بررسي بنگريد: علوم حديث، ش ۴۱.