2. اثبات اعتبار کتاب
اگر کسي دليل وثاقت ابان را نپذيرد و طريق به کتاب سليم را ضعيف بشمارد، بايد براي اثبات اعتبار کتاب از تأييدات محدثين و عالمان شيعه بهره بگيرد.
بسياري از محدثين، مانند ابن شاذان، کليني، صدوق، نعماني، شيخ مفيد، شيخ طوسي و سيد مرتضي و...، روايات سليم را در کتاب‌‌‌‌‌هاي خود آوردهاند. علامه مجلسي در اين باره ميفرمايد:
کم است تعداد اصول و کتاب‌‌‌‌‌هاي متداولي که از مثل روايات سليم خالي باشد ۱ .
نقل روايات سليم در کتب معتبر حديثي حکايت از اعتبار کتاب سليم بن قيس نزد محدثين دارد.
بسياري از عالمان شيعه نيز کتاب سليم بن قيس را معتبر و صحيح ميدانند . در ذيل نمونههايي را ميآوريم.
الف) نعماني اين کتاب را معتبر و از اکبر اصول حديثي که مورد مراجعه و اعتماد شيعه بوده، ميداند ۲ .
ب) نجاشي ۳ و شيخ طوسي ۴ پس از معرفي سليم عبارت «له کتاب» را به کار بردهاند. اين عبارت نشان ميدهد که آنان ترديدي در انتساب کتاب به سليم نداشتهاند ۵ .
ج) سيد بن طاوس ۶ و محمد تقي مجلسي ۷ متن و محتواي کتاب را دليل صحت کتاب دانستهاند.
د) شيخ حر عاملي کتاب سليم بن قيس را از جمله کتب معتبر معرفي ميکند ۸ .
ه ) علامه محمد باقر مجلسي در باره کتاب سليم بن قيس گفته است:
اخبار کتاب سليم بن قيس با رواياتي که با سندهاي صحيح در اصول معتبر روايت شده مطابق است ۹ .
اشکال دوم: چگونه ميتوان ثابت نمود کتابي که هم اکنون به نام کتاب سليم بن قيس در دسترس قرار دارد، همان کتابي است که سليم در اختيار ابان قرار داده است.
جواب: در پاسخ اين اشکال يادآور ميشويم که ما به دنبال اثبات تمام روايات کتاب نيستيم، بلکه تنها در صدديم وجود احاديث اثناعشر در نسخه اصلي کتاب سليم بن قيس را ثابت نماييم. قراين ذيل ميتواند ما را به اين هدف برساند.
1.. بحار الأنوار، ج ۳۰، ص ۱۳۴.
2.. ر.ک: الغيبة للنعماني، ص ۱۰۱، ح ۴.
3.. ر.ک: رجال النجاشي، ص ۸ .
4.. ر.ک: الفهرست للطوسي، ص ۱۴.
5.. ر.ک: رجال النجاشي، ص ۸؛ الفهرست للطوسي، ص ۲۳۰.
6.. ر.ک: التحرير الطاوسي، ص ۲۵۳.
7.. ر.ک: روضة المتقين، ج ۱۴، ص ۳۷۲.
8.. ر.ک: وسائل الشيعة، ج ۲۰، ص ۳۶، و ص ۴۱.
