ح. محمّد بن أحمد بن وليد

ابن قتيبه در چند موضع از محمد بن احمد بن وليد به نقل حديث پرداخته است^۱ . آيا وي همان محمّد بن حسن بن أحمد بن وليد (م343ق) استاد صدوق است و يا متفاوت از وي است؟ برخي از رجاليان آن دو عنوان را متّحد مصداقي قلمداد کرده‌اند^۲ . وي معاصر كليني و علي بن بابويه بوده و در زمينه فقه، حديث، و جرح و تعديل راويان از درخشنده‌ترين و پيشگام‌ترين چهره‌هاي علمي و ثقه شيعه به حساب مي‌آيد^۳ . اما برخي به درستي، محمّد بن أحمد بن وليد را عموي محمّد بن حسن بن أحمد بن وليد معرفي کرده‌اند^۴ . قراين نيز اين رويکرد را تأييد مي‌کند. از رهگذر اين که ابن وليد، استاد صدوق، با واسطه احمد بن ادريس قمّي از ابن قتيبه به نقل پرداخته است. ولهذا فرض ندارد که استاد صدوق از مشايخ ابن قتيبه باشد. به علاوه، محمد بن احمد از مشايخ ابن قتيبه راوي از محمد بن عيسي نيز است که در نتيجه، وي نمي تواند از مشايخ صدوق باشد ^۵ .

ط. يوسف بن سخت

أبويعقوب يوسف بن سخت بصري از صحابيان امام عسكري، از مشايخ ابن قتيبه و محمد بن مسعود عيّاشي و محمد بن أحمد بن يحيي، به شمار مي‌آيد^۶ . گرچه ابن غضايري وي را تضعيف نموده و در عداد غاليان قلمداد کرده، اما روايات حاوي توثيق وي در رجال الکشّي به چشم مي‌خورد^۷ . روايات وي در الكافي از جمله: ج4، باب صيام الترغيب، ح 4 و ج 5، باب قضاء الدين، ح 6 و7 و ج 6 باب الحمّام، ح 24 نقل شده است.

ي. يحيي بن أبي بكر بن مهرويه

أبوزكريا يحيي بن أبي بكر بن مهرويه قزويني از أساتيد ابن قتيبه و احمد بن محمد بن خالد برقي به شمار مي‌آيد^۸ . وي اهل قزوين و برخوردار از تأليفاتي از جمله كتاب النوادر است. از وي در عِداد «من لم يرو عن واحد من الائمة عليه السلام » سخن گفته شده است^۹ .

ک. عليّ بن سلمه کوفي

وي نيز از مشايخ ابن قتيبه به شمار مي‌آيد. أحمد بن محمد بن أحمد ـ که مشترک بين ثقه وغير ثقه است ـ نيز به نقل شيخ مفيد، عبد الكريم بن محمّد، راوي وي هستند^۱۰ .