عقايد ايشان را در لا به لاي نکات پيش گفته به نقد کشانده است. به نظر مي‌رسد اين فصل مجزا خود کتابي جداگانه از ميرزا حبيب خويي است با عنوان رسالة في ردّ الصوفية، که وي آن را ضمن شرح جاي داده است.^۱ شارح ذيل ديگر سخنان نيز اقوال آن‌ها را بيان و سپس نقد کرده است.^۲ اين نکته در منهاج به وفور قابل ملاحظه است.

بخش دوم

ساختار و روش شناسي شرح

ساختار کلي شرح

روش شرح ترتيبي است. شارح در ابتدا هم چون ترتيب نهج‌البلاغة، پس از نوشتن مقدمه‌اي مفصل و طولاني، خطبه‌ها را شرح مي‌کند. پس از اتمام، شرح نامه‌ها، عهدنامه‌ها و وصيت‌نامه ها را پي مي‌گيرد و در نهايت، با شرح حکمت‌ها و سخنان قصار، شرح را خاتمه مي‌دهد. لازم به ذکر است شرحي که ميرزا حبيب الله خويي ارائه داده تا خطبه 229 انجام پذيرفته، که تا پايان جلد چهاردهم را در برگرفته است و بقيه شرح تا جلد بيستم، به شيوه شارح پيشين، توسط علامه آيت الله حسن زاده آملي و همچنين بخش کلمات قصار به وسيله شيخ محمد باقر کمره‌اي انجام پذيرفته است.
شارح در مقدمه شرح به گونه بسيار مفصل با ذکر نکاتي بلاغي (مطالبي همچون حقيقت و مجاز و اشتراک، علم معاني، بيان و بديع و ...) به بيان زيبايي‌هاي کلام امام از منظر فصاحت و بلاغت مي‌پردازد. وي کوشيده پس از تعاريفي از امثالي همچون طباق، استعاره، تشبيه، جناس، مبالغه، حسن تعليل، ايغال، تضمين المزدوج و... به انواع و نمونه‌هايي از آنها در کلام امام در نهج‌البلاغه اشاره کرده است.^۳ شايد بتوان گفت شارح در اين زمينه بيش از حد به توضيحات پرداخته است.
پس از مقدمه‌اي مفصل، شرح حال مختصر و سيره‌اي از امام را بيان مي‌کند،^۴ در ادامه، پس از ارائه زندگي‌نامه شريف رضي^۵ به شرح مقدمه وي بر نهج‌البلاغه، به شکل مزجي و در سه فصل مي پردازد.^۶ اما شيوه شرح وي به طور کلي و به اجمال، [البته تفصيل آن همراه با کارکردهاي آن در هر بخش ملاحظه خواهد شد] بدين شکل است که ابتدا ذيل هر سخني از امام، در بخشي به نام «اللغة» واژگان را توضيح مي‌دهد. پس از اين بخش، به اعراب کلمات و جملات مي‌پردازد و در ادامه، در بخش «المعني» شروع به شرح مي‌کند. در آخرين بخش هر کلام، به ترجمه فارسي سخنان امام پرداخته است. لازم به