قال الدّميري في حياة الحيوان: الطاوس طاير معروف و تصغيره طويس بعد حذف الزّوايد، و کنيته أبو الحسن و أبو الوشي، و هو في الطير کالفرس في الدّواب عزّاً و حسناً و في طبعه العفّة و حبّ الزّهو بنفسه و الخيلاء و الاعجاب بريشه، ... .^۱
نيز:
و للجرادة ستّة أرجل يدان في صدرها و قائمتان في وسطها و رجلان في مؤخّرها و طرفا رجليها منشاران، و هو من الحيوان الّذي ينقاد لرئيسه فيجتمع کالعسکر ....^۲
همچنين در باره مورچه^۳ ، کلاغ،^۴ کبوتر،^۵ شترمرغ،^۶ عقاب^۷ و ... مطالبي ارائه داده است.

به کارگيري ادبيات و علوم ادبي^۸

الف: تبيين واژگان و لغات

براي ورود به فهم متني ادبي و پر واژه‌اي چون نهج البلاغة، نياز به تسلط نسبتاً بالايي بر اکثر علوم ادبي عربي است و بدون آن، شاهد برداشت‌هايي ناصحيح و ناقص فراواني خواهيم بود. از همين رو، شارح در سطح وسيعي از اين علوم در شرح خود به کار بسته است. ما به صورت اجمالي به آنچه از روش ايشان دست يافتيم، اشاره مي‌کنيم.
1. استناد واژه يابي‌ها: در اين باره بايد گفت که به چند شکل انجام پذيرفته است:
شکل اول. تبيين مفاهيم واژگان، بدون استناد دادن معاني به فرهنگ نامه‌هاي زبان عربي است. اين شيوه به صورت گسترده‌اي در سراسر شرح به کار رفته است. البته در اين موارد مي‌توان گفت ظاهراً از کتب لغت بهره‌گيري شده، اما بدون ذکر منبع آن، و يا به صورت اجتهادي بيان شده است؛ به عنوان نمونه در شرح فرازي از خطبه سوم (شقشقيه) به صورت واژه به واژه ترجمه مي‌نمايد و از هيچ منبعي ياد نمي‌کند؛ به عنوان نمونه:
(الفلق) الشق، قال تعالي: فالق الحبّ و النّوي (و برء) أي خلق، قيل: و قلّما يستعمل في غير الانسان و (النسمة) محرّکة الانسان أو النفس و الرّوح، و قد يستعمل فيما عدا الانسان و (قارّه)