گونه‌شناسي روايات القرائات سياري - صفحه 72

رجاليان متقدم در تضعيف همه جانبه او هم داستان‌اند. از جنبه عقيدتي او را «فاسد المذهب»۱ ، «غالي و متهالک و منحرف»۲ خوانده‌اند. محمد بن علي بن محبوب اشعري در کتاب النوادر خود او را از باورمندان به تناسخ مي‌‌شمارد۳ . افزون بر اين، عالمان رجال شيوه نقل او را نا پسند انگاشته و او را به «کثير المراسيل» و «مجفو الرواية»۴ توصيف کرده‌اند.۵ «ضعيف الحديث»۶ هم ديگر جرح سياري است که ناظر به محتواي احاديث اوست. حسن بن محمد بن وليد و شاگردش شيخ صدوق، روايات سياري را از کتاب نوادر الحکمه و روايات محمد بن احمد بن يحيي اشعري استثنا کرده‌اند.۷ اگر دليل اين استثنا را ضعف استثناشدگان بدانيم، مي‌‌تواند مستند ديگري بر تضعيف سياري باشد. در رقعه‌اي از امام جواد آمده است: «او در جايگاهي که ادعا مي‌‌کند، نيست و چيزي به او ندهيد».۸ به نظر مي‌‌رسد سياري داعيه منصب وکالت را داشته است و سخن امام به نوعي جرح او را مي‌‌رساند.
در فهرست‏هاي شيعه پنج کتاب به او نسبت داده شده است:۹ کتاب الطب، کتاب النوادر، ثواب القرآن، الغارات و کتاب القرائات يا کتاب القراءة.

کتاب القرائات

کتاب القرائات يا کتاب القراءة مشهور‌ترين و تنها اثر در دسترس سياري است۱۰ . حسن بن

1.. رجال ابن الغضائري، ص۴۰.

2.. اختيار معرفة الرجال، ج۲، ص۸۶۵.

3.. رجال النجاشي، ص۸۰؛ فهرست الطوسي، ص۶۶.

4.. همان.

5.. برخي گفته‌اند: يعني روايت او متروک است، مورد عمل نيست و از آن اعراض شده است (نقد الرجال، ج۱، ص۱۶۲، حاشيه مجلسي؛ الرسائل الرجالية، ج۲، ص۴۵۲-۴۵۳؛ سماء المقال، ج۲، ص۲۹۳). ديگري مجفو را باطلي مي‌‌داند که اطمينان به حق را از ميان برده، باب ايمان را مي‌‌بندد و گياه علم را ريشه‌کن مي‌‌کند. از آنجا که محتواي روايات سياري هم چنين لوازماتي دارد، او را مجفو الرواية خوانده‌اند (تهذيب المقال، ج۱، ص۲۷۱).

6.. رجال النجاشي، ص۳۴۸؛ فهرست الطوسي، ص۲۲۲؛ الاستبصار، ج۱، ص۲۳۷؛ رجال ابن الغضائري، ص۴۰.

7.. اين کتاب در سال ۲۰۰۹م، با تحقيق اتان کلبرگ و محمد علي امير معزي توسط انتشارات بريل چاپ شده است. در اين چاپ از چهار نسخه (دو نسخه کتابخانه مرعشي، نسخه ۸۴۲ دانشگاه تهران و نسخه مرکز احياء تراث) استفاده شده است. افزون بر اين، روايات منقول از سياري در تأويل الآيات الظاهرة، مختصر بصائر الدرجات، فصل الخطاب و مستدرک الوسائل مورد توجه بوده است. مقدمه انگليسي کتاب شامل بحث کتابت و متن قرآن در مطالعات غربيان و منابع اسلامي، ديدگاه اماميه در باره تحريف قرآن، زندگي و آثار سياري، ساختار و محتويات القرائات و توضيحاتي در باره تحقيق آن است. در ادامه پانوشت‌ها احاديث القرائات آورده مي‌‌شود. در پانوشت‌ها احاديث به گستردگي تخريج و رجال اسناد به دقت بررسي شده است. در پايان هم فهرست‌هاي مختلف و منابع تحقيق آمده است. پس از اين متن اصلي کتاب آورده مي‌‌شود و ذيل هر حديث نسخه بدل‌هاي مختلف ذکر شده است.

صفحه از 86