گفته شده يهود گردش قبله از بيت المقدس به سوي کعبه را انکار مي‏‏کردند که آيه نازل شد. نيز گفته‏اند ‏در مورد نماز مستحبي در حالت سوار بر مرکب فرود آمده است و امين الاسلام طبرسي اين سبب را مروي از ائمه عليهم السلام خوانده است.
او در ادامه مي‏‏گويد:
آنچه از ظاهر آيه و قبل از تأمل به دست مي‏‏آيد، اين است که رعايت قبله به صورت مطلق شرط نيست؛ در حالي که (عدم اشتراط) به حال ضرورت و يا نافله سوار بر مرکب مقيد مي‏‏شود؛ به دليل آنچه گذشت...^۱

4. رفع ابهام از مفردات آيه و ترکيبات کلام

نمونه‏هاي‏ اين کارکرد سبب نزول در آثار محقق اردبيلي را با نظر به نتايج حاصل از آن مي‏‏توان با اين عناوين مطرح نمود:
1-4. گزينش لفظ مشعر به اباحه با وجوب فعل منافات ندارد. وي در باره آيه ‏(إِنَّ الصَّفَا وَالْمَرْوَةَ مِن شَعَائِرِ اللّهِ فَمَنْ حَجَّ الْبَيْتَ أَوِ اعْتَمَرَ فَلاَ جُنَاحَ عَلَيْهِ أَن يَطَّوَّفَ بِهِمَا وَمَن تَطَوَّعَ خَيْراً فَإِنَّ اللّهَ شَاكِرٌ عَلِيمٌ)^۲ مي‏‏گويد:
برگزيدن اين لفظ مشعر به اباحه، در باره سعي بين صفا و مروه، از آن روست که مسلمانان آن را ناروا مي‏‏پنداشتند، بنا بر روايتي که مي‏‏گويد در جاهليت بر آن دو کوه بت‏هايي ‏بود و مردم بين آن دو کوه طواف کرده، اصنام را لمس مي‏‏کردند؛ حال آن که مسلمانان اين عمل را گناه مي‏‏دانستند. وقتي بت‏ها ‏در هم شکسته شد، اين گناه رخت بر بست؛ اما مسلمانان همچنان بنا بر تصور پيشين، از سعي اجتناب مي‏‏کردند. اين آيه نازل شد تا اين گمان را دفع کند. پس معناي (من تطوّع) مي‏‏تواند چنين باشد: هر کس سعي‌‍[بين صفا و مروه] را - که طاعت است - انجام داد... پس در اين صورت، «تطوُّع» به معناي مطلق طاعت است، واجب باشد يا مستحب؛ اما وجوب آن از بيان سنت نبي اکرم صلي الله عليه و آله و ائمه اطهار عليهم السلام استفاده مي‏‏شود.^۳
اردبيلي با اين گفتار، در پي بيان اين نکته است که نفي حرج و اثم، با وجوب منافاتي
ندارد؛ گرچه وجوب را ثابت نيز نمي‏‏کند و ثبوت آن به سبب امر ديگري است که همانا سنت نبي اکرم صلي الله عليه و آله است‏.^۴