ديدار اساتيد دانشکده علوم حديث با رهبر معظّم انقلاب

اشاره

انتظار براي درک شب قدر به پايان رسيد و روزه‌داران، با اميد به برآورده‌شدن آرزوهايشان، بيست و سومين شب از رمضان (1432 ق) را در پناه قرآن به سحر رساندند.
آن‌گاه خداوند براي گروهي از اساتيد و اعضاي هيئت علمي دانشگاه‌ها هديه‌اي آسماني فرو فرستاد تا هركس با خود ‌زمزمه كند: «ديدار يار است پاداش من، و چه پاداشي بهتر از اين!».
سر انجام، چهارشنبه، دوم شهريور ماه گروهي از مشتاقان به ديدار يار رفتند و در حسينيه امام خميني(ره) گِرد آمدند تا در باره مسائل گوناگون و تخصّصي، با مقتداي خويش ـ‌ حضرت آية الله العظمي خامنه‌اي‌ ـ سخن گويند، رهنمودهاي کارگشايش را با جان و دل بپذيرند و به کار بندند.
در اين ميان، توفيق، قرين اساتيد دانشکده علوم حديث نيز شد تا بتوانند در آن محفل علمي ـ معنوي حضور يابند و از سخنان و پندهاي گهربارشان بهره‌مند شوند و هم‌چنين، پاداش عبادت يک‌ سال را نيز براي خود بيندوزند؛ چه اين كه مولايمان، امام باقر عليه السلام فرمود: «لَمَجلِسُ اَجْلِسُهُ إلي مَنْ اَثِقُ به أوثقُ في نفسي مِن عَمَل سَنَةٍ^۱؛ نشستن نزد کسي‌که به او اعتماد دارم، از عبادت يک‌سال برايم اطمينان‌آورتر است».
چهارده تن از اساتيد، گزارش‌هايشان را در باره رشته تخصّصي‌ خود خواندند که با نقد همراه بود. يكي از زيبايي‌هاي اين ديدار طولاني و چهار ساعته، واکنش‌هاي مهرآميز رهبر به گويندگان اين گزارش بود که گاه آنان را با نگاهي زيبا و گاه با سخني دل‌پسند تشويق مي‌كردند. آقا به دقّت سخنانشان را مي‌شنيدند و در برگه‌اي مطالب را يادداشت مي‌کردند و در پايان، جمله‌اي مانند «أحسنتم»، بدرقه گوينده بود.
نکته ديگر، ياد‌آوري‌هاي پي‌در‌پي مجري برنامه، در باره توجّه ‌داشتن به زمان پنج‌دقيقه‌اي براي بيان گزارش بود که فقط يکي از اساتيد خانم به اين تذکّر توجّه كرد. از سخنان آقا نيز چنين بر مي‌آمد که ايشان، به شنيدن سخنان اساتيد علاقه‌مندند و فرمودند: «من بيشتر دوست دارم که مباحث آقايان را بشنوم و کاش امکان داشت به جاي پنج دقيقه، هر يک از آقايان نيم ساعت صحبت مي‌کردند».
چيدمان فضاي حسينيه هم زيبا بود. نيمي از حسينيه، براي نشستن اساتيد اختصاص يافته بود و اين آيه در پيش روي اساتيد قرار داشت: «نرفع درجاتٍ من نشاء و فوق کلِّ ذي علم عليم» ^۲. اين آيه از آيات زيبايي است که با انديشيدن به آن، هيچ‌ کس به غرور علمي دچار نخواهد شد. در نيم ديگر حسينيه، سفره افطار مي‌گستردند که آن نيز، 45 دقيقه پس از اذان مغرب، با تمام‌ شدن سخنان آقا و نماز جماعت، از غربت درآمد و ميزبان آقا و اساتيد شد.
آن چه اين ديدار را براي ما دوست‌داشتني‌تر مي‌كرد، نشاط، شادابي، دقّت و صميميت آقا بود که همراه معنويت و درايت، چهره زيبايش را ديدني‌تر کرده بود و ما از اين که رخ ‌به ‌رخ آقا بوديم، خرسنديم كه «جفاست گر مژه بر هم زنم ز پيکانش».
از اين حاشيه‌ها كه بگذريم، آن چه مهم است، سخنان آقا و اساتيد است. اساتيد براي بيان آن چه مهم مي‌دانستند، ساعت‌ها تلاش كرده بودند و مهم‌ترين دغدغه‌هايشان را بر روي برگه‌ها نوشته بودند و مطرح مي‌کردند. اين‌گونه ديدارها براي اساتيد دانشگاه درس بزرگي است که از آن بياموزند، شنيدن هنر است و بايد كوشيد تا دغدغه‌هاي دانشجويان را با توجه و رويي گشاده شنيد. درس ديگري که آموختني بود، راه‌حل‌هايي بود كه سخنرانان براي جبران كاستي‌ها پيشنهاد مي‌دادند. اين پيشنهادها نشان‌دهنده ذهني منسجم بود که چگونه مي‌تواند، كاستي‌ها را شناسايي كنند و با نگاه به آينده، راه‌حل مناسبي را بيابند. شايد نتوان تمام راه‌حل‌ها را پذيرفت؛ ولي آن چه مهم است، جايگزيني وضع مطلوب به جاي وضع موجود است. بنا بر اين، فضاي دانشکده علوم حديث، بايد به گونه‌اي باشد که همراه نقدهاي ارزشمند، راه‌حل‌هاي مناسبي نيز بيان شود تا در راه رسيدن به وضع مطلوب گام برداريم.
در سخنان آقا چند نکته مهم‌ نهفته بود. نخست، كوشش دشمنان براي علم‌زدايي و دين‌زدايي از دانشگاه‌هاست؛ از اين ‌رو لازم است تا اساتيد همراه دانشجويان، راه‌كار‌هايي منطقي براي دانش‌افزايي و دين‌داري بيابند و به کار بندند.
نکته دوم، تأکيد آقا بر بهره‌مندشدن از علم نافع بود. بنا بر فرموده ايشان، نبايد قرآن و حديث فقط در کتاب‌خانه‌ها و کلاس‌هاي دانشکده محصور شود؛ بلكه بايد، معارف والاي اهل بيت عليه السلام در جامه گسترش يابد و در آن صورت است كه علوم قرآن و حديث نافع خواهند بود.
در واقع، اين رهنمود رهبر، ترجماني از حديث امير مؤمنان عليه السلام است که فرمود: «اوضع العلم ما وقف علي اللسان و ارفعه ما ظهر علي الجوارح و الأرکان» ^۳.