بسط متن و روشهای ارائه مطلب در گفتمان شفاهی (تحلیلی زبانشناسی بر روایت «و بیوتهنّ خیر لهنّ»)
سال
1398 / شماره پیاپی
92 /
صفحه
169-183
چکیده :
یکی از راههای فهم متن روایات، بررسیهای زبان شناسانه از متون روایی است؛ به عنوان نمونه در منابع روایی مسلمانان روایتی با این مضمون آمده است که «لاتمنعوا نساءکم المساجد و بیوتهن خیر لهن». پدید آورنده این متن راویای مورد اعتماد است؛ اما راویان بعد از وی - که خارج از حوزه متن و خارج از محیط پدیدآورنده متن بودهاند - همه عبارات را در قالب یک گزاره خبری و واحد دستور زبانی و بدون اطّلاعات موقعیتی متن برای رسیدن به مصداق صحیح آن، نقل نموده اند. توجه به زمان، مکان، حالات گوینده، نوع تعبیر و لحن گفتار - که از مختصات فهم در زبانشناسی است - در این متن مفقود است؛ اما نسلهای بعدی برای فهم مدلول ظاهری این روایت و فارغ از موقعیت برون زبانی متن، به کثرت نقل آن بسنده کرده و آن را روایتی درحوزه تفسیر عدم خروج زنان از خانه قرار داده اند.
کلیدواژههای مقاله :بسط متن ، بیوتهن خیر لهن ، گفتمان شفاهی ، یزید بن هارون