دانش.» (دعاى 8)
به راستى، آيا جامعه اسلامى براى بهسازى تربيتى و اخلاقىِ خود، راهنمايى بهتر از اين سخنان مى‏جويد؟ و اگر از اين كلمات غفلت ورزد، براى اين غفلت، چه عذرى دارد؟ آيا چنين عذرهايى پذيرفتنى است؟
به راستى، چگونه مى‏توان تصور كرد كه جامعه اسلامى، در يك سو، چنين سرلوحه‏هايى زرّين دارد، و در سوى ديگر، رفتارى چنين شرم‏آگين؟
3 ـ آنگاه كه درونِ فرد مسلمان و برونِ جامعه اسلامى بر مبناى اين برنامه صحيح الهى شكل گرفت، آنگاه زمانِ آن فرا مى‏رسد كه جامعه جهانى را به سوى اين خوان گسترده نور، فراخوانيم و آنها را نيز در اين مهمان‏سراى الهى در كنار سفره‏هاى هدايت بنشانيم.
اديبـان، براى زيبايى كلام، دو عنصر را ضرورى مى‏دانند: اول ـ عنصر درونى، يعنى استوارىِ درون‏مايه. دوم ـ عنصر بيرونى، يعنى زيبايىِ بيان. اين دو عنصر، در هر كلامى كه باشد، همه انسان‏ها را به سوى خود مى‏كشاند. درون مايـه صحيفـه سيّد الساجدين عليه ‏السلام ، كلام الهى است كه دست هيچ فرد بشرى ـ حتّى انديشمندان ـ بدان نمى‏رسد. و زيبايىِ بيان دارد، بدان رو كه از خاندانى ـ افصح الناس ـ برخاسته است.
امّا اين همه، زمانى به گوش جهانيان مى‏رسد كه افراد منتسب به قبيله ايمان، آن دو نكته را در صحيفه ديده باشند، باور دارند و در ابلاغ آن باور به جهانيان ـ به زبان مناسب، يعنى «بلسان قومه» بكوشند.
* * *
جاى آن دارد كه هركسى از خود بپرسد: من كه عمرى در سايه‏سار صحيفه سجاديه زيسته‏ام، كدام يك از اين گام‏هاى سه‏گانه را درباره اين كتابِ بى‏مانند و اين گنجينه بيش بها برداشته‏ام؟! پاسخ منصفانه به اين پرسش، نخستين گام در اين راه نورانى است.

باور را هدف گيرند و باغ سبز ايمان را به پژمردگى كشانند.
ما همه، بايد بدانيم كه در وجود ما، نيرويى وسوسه‏گر هست كه كارهاى بيهوده را برايمان مفيد جلوه مى‏دهد. اين كارهاى بيهوده، براى هر صنفى مصداقى دارد و براى عالمان، در شكل بحث و جدل‏هايى ظاهر مى‏شود كه فرع را به جاى اصل مى‏نشاند، او را به بافته‏هاى ذهنى خود مشغول مى‏دارد و از هدف خلقت ـ كه عبادت است ـ دور مى‏سازد. اين است كه بايد به تعليم امام سجاد صلوات الله عليه از خدا بخواهيم:
«و استعملنى بما تسئلنى غدا عنه، و استفرغ ايّامى فى ما خلقتنى له.» (دعاى بيستم)
خدايا! مرا به كارى بدار كه فردا (روز جزا) در مورد آن از من مى‏پرسى و عمر مرا به راهى بدار كه مرا براى آن آفريدى.
بازگشت به اين خطّ اصلى زندگى، يعنى اينكه پيام صحيفه را به جان پذيريم و از حاشيه‏ها بپرهيزيم.
2 ـ اين پيام را به جامعه داخلى ـ يعنى مسلمانان ـ برسانيم، آنان را از اين گنجينه موج‏خيزِ الهى آگاه سازيم و وظايف آنها را براساس اين كتابِ سترگ، همواره يادآور شويم. بنگريم كه امام سجاد عليه ‏السلام ، برنامه روزانه ايده‏آلِ يك فرد عابد ـ به معناى صحيح كلمه، كه سخت مغفول مانده ـ چگونه ترسيم مى‏كند:
«خدايا! ما را در اين روز و شب، و در تمام روزهايمان، توفيق بخش به كاربرد خير، دورى از بدى، شكر نعمت‏ها، پيروى از سنّت‏ها، گريز از بدعت‏ها، امر به معروف، نهى از منكر، پيشبرد اسلام، ضعيف داشتن باطل، يارى حق، ارشاد گمراه، يارىِ فرد ناتوان و كمك به فردِ ستمديده.» (دعاى ششم)
«خدايا! من به تو پناه مى‏برم از خيزش امواج حرص، سلطه غضب، غلبه حسد، ضعف صبر، كمبود قناعت، افراط در سوءاخلاق، اصرار شهوت، سلطه حميت (تعصب باطل)، پيروى هواى نفس، مخالفت با هدايت، خواب غفلت، ... بدىِ سرپرستى نسبت به كسانى كه در حوزه مسئوليت ما هستند، ترك سپاس‏گزارى نسبت به كسانى كه به ما نيكى روا داشته‏اند، كمك به ستمگران، تركِ يارىِ ستمديدگان، پيگيرىِ آنچه حقّ ما نيست، يا سخن گفتن در مورد دانش بدون