جايگاه قرآن و حديث در شعر فارسى سده سوم و چهارم هجرى - صفحه 37

17 ـ ابوشكور بلخى:


جهان آب شور است چون بنگرىفزون تشنه اى گرچه بيشش خورى۱
ترجمه گونه اى است از اين حديث امام صادق عليه السلام : مَثَلُ الدنيا كمثل ماءِ البحرِ كلَّما شَرِب منه العطشانُ از دادَ عَطشاحتّى يقتله.۲ = مَثل دنيا مَثل آب درياست .انسان تشته هر چه بيشتر از آن نوشد تشنه تر گردد تا اينكه اورا از بين بَرد.
18 ـ حكيم ابوبكر محمد بن على خسروى سرخسى: ۳
آفريننده رانيابد وهمگر به و هم اندر آوريش خطاست
نيست مانند او مپرس كه چيستنامكان گير را مگو كه كجاست۴
تلميحى است به اين سخنان حضرت على عليه السلام : لايُدرِ كه بُعدُ الهِمَم ولا يَنا لُه غوصُ الفطنِ۵....و لايَحويه مكانٌ۶ = انديشه هاى بلند و ژرف به كنه ذات خداوندى پى نبرد و زيركى غوّاصان درياى دانش به ساحتش دست نيابد... وهيچ مكانى او را در بر نگيرد.
19 ـ حكيم ميسرى: ۷
نكو گفتست نوشروان بخوانشكه مردم را بود ارزش به دانش
على نيز اين به تازى باز راندكه مردم را بها چندان كه داند۸
شهيد بلخى نيز بيتى بااين مضمون دارد:


دانشا چون دريغم آيى ازآنكبى بهايى وليكن از تو بهاست۹

1.ـ همان، ص ۱۲۷

2.ـ سفينة البحار ، ج ۱، ص ۴۶۵.

3.ـ از شاعران دربار امير شمس المعالى، نيمه دوم قرن چهارم هجرى .

4.ـ شاعران هم عصر رودكى ، ص ۲۲۷.

5.ـ نهج البلاغه ، ص ۲۴، خطبه ۱.

6.ـ همان، ص ۳۱۵، خطبه ۱۷۸.

7.ـ پروفسور ژيلبرلازار در كتاب اشعار پراكنده ، ج ۲، از ص ۱۷۸ تا ص ۱۹۴، بخشى ازمثنوى «دانش نامه» حكيم ميسرى رانقل كرده است و در مقدمه كتاب، ص ۶ تاريخ سرودن آن رادر سالهاى ۳۶۷ـ۳۷۰ هجرى قمرى دانسته است.

8.ـ اشعار پراكنده ، ج ۲، ص ۱۸۳.

9.ـ همان، ص ۲۴.

صفحه از 47