روش‏هاى برخورد ابن تيميه با احاديث نبوى - صفحه 101

محمد زاهد كوثرى، در «تكملة السيف الصقيل» مى گويد: «احاديث در فضيلت زيارت پيامبر صلى الله عليه و آله وسلم بسيار فراوان است بطورى كه كتاب هاى جداگانه در اين باره نوشته شده، و تنها ابن تيميه با جماعت مسلمانان مخالفت كرده است ... آيا او از خدا نمى ترسد كه روايت منع سفر را از امام ابن الوفاء ابن عقيل حنبلى نقل مى كند؟ حاشا كه ابن عقيل چنين باشد، كتاب او موجود است و بايد مراجعه كنى تا بيابى كه وى چقدر به زيارت رسول خدا و توسّل به ايشان عنايت داشته و در استحباب اين مسئله، و حتى قدم گذاشتن در مدينه و رفتن به مسجد قبا و زيارت قبور شهداى احد و دعا كردن در اين مكان ها مطلب را تفصيل داده، و سخن ابن تيميه تهمتى بيش نيست.» ۱ نمونه چهارم : ابن تيميه از پيامبر نقل مى كند كه فرمود: «لو لم اُبْعَث فيكم لَبعثَ فيكم عمر» يعنى اگر من در بين شما مبعوث نمى شدم، عمر مبعوث مى شد. وى، اين حديث را به كتاب صحيح ترمذى نسبت مى دهد، و حال آنكه چنين چيزى در كتاب او نيست. بعلاوه علماى اهل سنّت، اين روايت را در «كتب موضوعات» آورده اند. ۲
نمونه پنجم : ابن تيميه حديثى از پيامبر نقل مى كند كه در معجم طبرانى ذكر شده، ولى روايت را به صحيح بخارى نسبت مى دهد، در حالى كه در كتاب بخارى وجود ندارد. بعلاوه راوى حديث را هم به جاى ابواُمامه، ابوهريره ذكر مى كند. ۳

روش يازدهم : تأويل حديث بدون مبنا

ابن تيميه، در تأويل احاديث، سخنانى مى آورد كه محل نقد و بررسى محققّان است.
نمونه اول : در حديث معروف منزلت، پيامبر صلى الله عليه و آله وسلم به على عليه السلام فرموده اند: انتَ منّى بمنزلة هارونَ من موسى الّا اَنَّهُ لا نَبِىَّ بَعدى. دلالت حديث بر وزارت و خلافت على عليه السلام از پيامبر، روشن است چنانكه هارون هم در زمان حيات موسى، طبق آيات قرآن، وزير و

1.ـ تكملة السيف الصقيل، ص ۱۵۶ به نقل از الغدير، ۵/۱۲۵.

2.ـ ابن تيميه حياته عقايده، ص ۷۱.

3.ـ ر.ك. الفرقان، ص ۵.

صفحه از 113