روش‏هاى برخورد ابن تيميه با احاديث نبوى - صفحه 84

مى داند كه نمى فهمند چه مى گويند. ۱ شيخ زين الدين ابن رجب حنبلى از جمله كسانى است كه به كفر ابن تيميه عقيده دارند. ۲ ابن زملكانى از علماى قرن هشتم دو رساله در ردّ ابن تيميه نوشته، يكى در مسئله طلاق و ديگرى در مسئله زيارت. ۳ ابوحيّان اندلسى از علماى قرن هشتم است كه ابتدا به ابن تيميه ارادت داشت و قصيده اى هم در مدح او گفت، امّا بعد، از او رويگردان شده و در تفسيرش با عبارات شديدى به ابن تيميه تاخت. ۴ تا آنجا كه سُبكى مى گويد: كتاب عرش از قبيح ترين كتب ابن تيميه است ۵ و ابوحيان بعد از مطالعه آن، پيوسته تا آخر عمر ابن تيميه را لعن مى كرد با آنكه در ابتدا به او ارادت داشت. ۶ حافظ صلاح الدين علائى از علماى قرن هشتم ابتدا فتاواى شاذّ ابن تيميه را كه مخالف همه علما است نقل مى كند، همچنين بعضى از عقايد او در باره خداوند و پيامبر را مى آورد، سپس مى گويد: از نوشتن اين سخنان استغفار مى كنم، چه رسد به اعتقاد به آنها. ۷ حافظ ابوالفضل عبدالله غمارى مى گويد: مردم به كلام ابن تيميه احتجاج مى كند و او را شيخ الاسلام مى شمارند و حال آنكه او ناصبى است و با على كرم الله وجهه دشمنى دارد ... و همچنين در باره خداوند عقيده به تشبيه دارد ... و به سبب اين عقايد خدا او را عقوبت خواهد كرد. بدعت گزاران بعد از ابن تيميه هم شاگردان مكتب او و ميوه هاى درخت او هستند. ۸

1.ـ همان، ص ۸۹.

2.ـ همان، ص ۲۱۴، تهنئة الصديق المحبوب، ص ۴۵.

3.ـ الدررالكامنة، ۴/۷۵.

4.ـ الدررالكامنة، ۴/۳۰۸.

5.ـ كتابى است كه عقيده ابن تيميه به تجسيم خداوند را به خوبى نشان مى دهد.

6.ـ دراسات فى منهاج، ص ۵۵۵.

7.ـ در اسات فى منهاج ص ۵۵۹

8.ـ دراسات ص ۵۷۳. اسامى ۵۶ نفر از علماء اهل سنت را كه با ابن تيميه مخالفت كرده اند و نيز كتابهايى كه بر عليه او نوشته شده، در همين كتاب از ص ۵۷۷ تا ۵۸۵ ببينيد.

صفحه از 113