بازخوانی دیدگاه ابن ولید پیرامون دو اصل زید النَّرسی و زید الزرّاد

نشریه : مطالعات اعتبارسنجی حدیث

نویسنده : پديدآورنده : مصطفی اسکندری
پديدآورنده : عباس مفید

چکیده :

مسأله انتساب اثر به مؤلفان مهمترین بخش اعتبارسنجی آثار است. محمدبن الحسن بن احمد بن ولید یکی از مهمترین تراث شناسان تاریخ حدیث شیعه است؛ با توجه برخی از گزراش‌ها وی به جعلی بودن دو اصل زید الزّراد و زید النّرسی باور داشته و محمدبن موسی همدانی را جعل کننده این دو اصل می دانسته است؛ این اظهار نظر مورد مخالفت حدیث پژوهان متقدّم از جمله ابن غضائری و متاخر همچون سید بحرالعلوم و محقق خوئی قرار گرفته است؛ در این پژوهه پس از طرح نظرات مخالف و موافق، با بررسی قرائن صدوری برخی از روایات اصل، نظر ابن ولید در میزان داوری قرار می‌گیرد؛ نتیجه چندان با نظر ابن ولید همخوانی ندارد و چنین به نظر نمی‌رسد که اصل زید الزرّاد و زید النَّرسی را – با توجه به مضمون روایات این دو اصل- نمی‌توان جعلی خواند. گفتنی است، با بررسی محتوایی 34 روایت اصل زید الزراد می توان گفت هیچ یک از این روایات مفهومی در تضاد با آموزه های مشهور امامیه نیست.