روابط معنایی «سکینه» و «لیل» در قرآن کریم و تأثیر آن در سبک زندگی
سال
1399 / شماره پیاپی
27 /
صفحه
203-231
چکیده :
بیشک یکی از بهترین و معتبرترین راهکارها برای ترسیم الگوی سبک زندگی اسلامی، مراجعه به قرآن کریم به عنوان کتاب راهنمای بشریت و هدایتگر سعادت است که در دو بُعد دنیوی و اخروی دستورالعملهایی را برای انسانها بیان نموده است. در خصوص مواجهه با قرآن کریم و آیات متعدد آن نیز به نظر میرسد بهترین راهکار جهت کشف و استخراج مؤلفههای سبک زندگی اسلامی، استفاده از روش معناشناسی و شناسایی روابط معنایی میان واژگان قرآنی است. اگر بتوان روابط معنایی معنادار میان واژگان و مفاهیم قرآنی را کشف و تبیین نمود، در آن صورت میتوان به بسیاری از سؤالات و پرسشهای مستحدثه پاسخ گفته و دریچهای به فهم موضوعات جدید گشود. از جمله مهمترین واژگان قرآنی که به نظر میرسد بیانگر مؤلفهها و مفاهیمی درخصوص سبک زندگی اسلامی بهویژه در طول شبانهروز باشند، واژگان «سکینه» و «لیل» است که در این پژوهش تلاش شده بهمنظور شناسایی دقیق مفاهیم و روابط معنایی که میان آنها وجود دارد، با استفاده از روش « معناشناسی ساختاری ـ توصیفی» به تبیین روابط معنایی آنها پرداخته و از رهآورد آن، الگوی سبک زندگی اسلامی را ترسیم کنیم. یافتههای تحقیق بیانگر این مطلب هستند که سه مفهوم «عبادت»، «استراحت» و «ازدواج» بهمثابه رابط معنایی میان دو واژه «لیل» و «سکینه» وجود داشته که الگوی سبک زندگی را در سه حوزه رابطه با خدا، رابطه با خود و رابطه با دیگران ترسیم مینمایند. بررسی بیشتر این مفاهیم، محققین را با مؤلفهها و ارکان هرکدام را از این مفاهیم در زیرشاخههای معنویّت، معیشت و معاشرت آشنا کرده که نمودار کلی آن در پایان ترسیم شده است.
کلیدواژههای مقاله :قرآن کریم، سبک زندگی اسلامی، سکینه، لیل، روش معناشناسی، روابط معنایی