گفتمان کاوی جریان‌های نفوذ فکری ـ فرهنگی دشمنان در عصر امیرالمؤمنین علی(ع)

نشریه : تحقیقات علوم قرآن و حدیث

نویسنده : پديدآورنده : میثم مطیعی
پديدآورنده : محمد عترت دوست
پديدآورنده : مرتضی سلطانی

چکیده :

نفوذ بیگانگان و دشمنان در سرزمین و فکر مسلمانان، سابقه ای به وسعت تاریخ اسلام دارد. دشمنان جبهه‌ی حق به دلیل احساس استعلاء و خودبزرگ ‌بینی، هم‌ترازی قدرت‌های دیگر را برای خود ناپسند دانسته و کوشیده‌اند با اتخاذ راهبردهای مناسب جنگ سخت یا نرم، در مسیر حرکت آنان انحراف ایجاد نمایند گفتمان نهضت حق را ساقط کنند. بر این اساس، آنچه می‌تواند راهگشای فهم بسیاری از جریانات سیاسی تاریخ اسلام و کشف تاکتیک‌های جبهه‌ی دشمن برای نفوذ در جامعه اسلامی ‌باشد، شناسایی گفتمان‌های غالب و مغلوب جبهه‌های حق و باطل است. در میان روش‌های پژوهش و تحقیق در گزارش‌ها، روش «تحلیل گفتمان پدام» در فهم نظام‌مند از تاریخ بسیار مؤثر است چراکه با اتکاء به دو سطح عمده‌ی تحلیل متن و فرامتن، به توصیف، دریافت و تفسیر رویدادهای اجتماعی و سیاسی می‌پردازد. نگارندگان در این تحقیق کوشیده‌اند تا بر اساس این روش، اندیشه و سیاست جریان‌های متخاصم حاکم بر عصر امام علی(ع) را از لابه‌لای گزارش‌های تاریخی معتبر، بازسازی و با طراحی الگویی از نفوذ این جریانات، رفتارشناسی دشمنان آن حضرت(ع) را ترسیم نمایند. بر اساس نتایج به‌ دست‌آمده، استراتژی عمده‌ی دشمنان برای نفوذ در جامعه اسلامی؛ موج‌آفرینی، هجمه وسیع تبلیغاتی، هیاهوی سیاسی، فریب افکار عمومی، تقدّس آفرینی کاذب و سوءاستفاده از جهل مردم بوده است.