در خاتمه، متذكّر مى‏شوم كه اخيرا مقاله‏اى را به طور مختصر، در ردّ اشكال نسبتِ قول به تحريف قرآن به ايشان، تهيّه كردم كه به ضميمه، ارسال مى‏شود.

دكتر سيّدمحمّدباقر حجّتى

1) نظر به اينكه موضوعات مورد نياز زندگانى انسان، در قرآن كريم به صورت كلّى مطرح شده، احاديث صحيح عهده‏دار تفصيل و ذكر جزئيّات موضوعات كلّى و مجمل قرآن كريم است.
اساسا اعتقاد اين جانب چنان است كه احاديث صحيح ـ كه از معصوم صادر شده ـ مفسّر مطالب كلّى قرآن كريم است. به بيان ديگر، تقريبا قرآن كريم به مثابه قانون اساسى يك كشور و احاديث تقريبا به منزله قوانين مدنى است؛ هر چند اين تشبيه نمى‏تواند بازگو كننده همه وجوه تشابه باشد.
بارى، بدون احاديث، قرآن كريم نمى‏تواند به تنهايى ـ براى شناخت معارف دينى ـ بسنده باشد؛ به همين جهت، به قرآن كريم همراه با اهل بيت ـ كه مفسّرانِ رهيده از لغزش هستند ـ طىّ احاديثى كه از ديد فريقين متواتر است، از سوى رسول‏اكرم صلى‏ الله‏ عليه‏ و‏ آله ‏وسلم توصيه شده است.
همه فرق اسلامى مى‏توانند از قرآن، بدون سنّت معصومين بهانه‏اى براى اثبات حقانيّت مكتب خود استخراج و استنباط كنند؛ چنان كه در طول تاريخ اسلام، از رهگذر احاديث نادرست و نيز رأى و اجتهاد خود چنين كردند. لذا اميرالمؤمنين على عليه ‏السلام به ابن‏عباس هشدار داد كه با تعابير قرآنى در برابر خوارج، به احتجاج دست نيازد؛ بلكه با سنّت و حديث با آنان به محاجّه روى آورد. در زدودن ناسره از سره در تعاليم و فرهنگ اسلامى در كنار بهانه تفسير به رأى، تمسّك به قول و فعل و تقرير معصومين عليهم ‏السلام مى‏تواند ما را ـ به نوشته شما ـ از اين پيرايه‏ها (آرايه‏هاى نادرست) مى‏تواند مصون دارد.
بنابراين، حديث يا به تعبير ديگر سنّت معصومين عليهم ‏السلام براى شناخت صحيح