نظرخواهى درباره كتاب كافى و شيخ كلينى - صفحه 29

اعتقادات و تعاليم دينى، تا به روز حشر، از قرآن كريم ناگسستنى است و از ضرورت حتمى و غير قابل ترديد، برخوردار است.
2) پيداست كتاب «الكافى» كلينى از جايگاه والايى برخوردار است و از جمله كتب اربعه است ـ كه پشتوانه فرهنگ و تعالى شيعه به شمارند ـ و نخستين كتاب حديثى است كه در ميان كتب حديث، شايسته عنوان «الجامع» است؛ هر چند گذشته از كلينى، كتاب المحاسن برقى (274 ه)، و نوادر الحكمه محمّدبن احمد اشعرى (م 292 ه) و كتاب النوادر احمدبن محمّدبن عيسى اشعرى از صحابيان امامان رضا و جواد و هادى عليهم ‏السلام به صورت جامع تدوين شده بود، امّا برخى از آنها فاقد نسخه كامل يا گرفتار انواعى از ضعفهاى چشمگير بوده‏اند.
كلينى (م 329) دست به كار سترگى زد كه در نگارش و تدوين آن، حدود متجاوز از بيست سال نستوهانه كوشيد و سرانجام، نوشتارى را براى شيعيان به ارمغان آورد كه پاسخگوى نيازهاى آنان در همه ابعاد دينى است؛ به گونه‏اى كه عالمان برجسته شيعه به گونه‏اى شايسته توجّه، آن را ستوده‏اند:
1. شيخ مفيد: «من أجلّ كتب الشيعة و أكثرها فائدةً.»
2. شهيد ثانى: «...الذي لم يعمل الإماميّة مثله.»
3. محقّق كركى: «...الذى لم يعمل الإماميّة مثله.»
4. علّامه مجلسى دوم: «أضبط الأصول و أجمعها و أحسن مؤلّفات الفرقة الناجية...» نيز ديگران آن چنان اين سِفر قَيّم را بزرگ داشته‏اند كه با وجود شايد هزارها كتاب حديث، هيچ محدّث و مفسّرى در طول عمر اسلام، از آن بى‏نياز نبوده و نيست. سه كتاب ديگر از كتب اربعه، به منزله سنن اهل سنّت است كه فاقد جامعيّت الكافى است.
با توجّه به مطالب ياد شده، نيازى نيست سخن را درباره جايگاه والاى كتاب الكافى به درازا كشاند.

صفحه از 36