نظرخواهى درباره كتاب كافى و شيخ كلينى - صفحه 39

9. مرحوم آقا بزرگ تهرانى مى‏فرمايد: و هو أجلّ الكتب الأربعة، لم يكتب مثله في المنقول من آل الرسول و لم يُصَنَّفْ في الإسلام مثله. ۱
به خاطر رعايت اختصار، به اين جملات كوتاه و گويا اكتفا شد و الّا به هر كدام از تأليفات بزرگان قوم مراجعه شود، تقريبا مى‏توان گفت همه بر مطالب فوق متّفق القول مى‏باشند.
10. عدّه‏اى از بزرگان رجال فقاهت بر اعتبار كلّى آن كتاب شريف تصريح كرده‏اند از جمله أفقه فقهاء مرحوم شهيد اوّل ۲ ، نابغه قرن يازدهم مرحوم ميرداماد ۳ ، محدّث بزرگوار علّامه ملّامحمّد تقى مجلسى ۴ ، سرآمد فقهاى عصر خويش مرحوم حاج آقا رضا همدانى ۵ ، استاد اساتيد فقه و اصول مرحوم نائينى ۶ ، علّامه وحيد بهبهانى ۷ و عدّه‏اى ديگر بر صحّت و اعتبار احاديث اين كتاب شريف تصريح نموده‏اند. ۸
علاوه بر اينها، مرحوم كلينى خود در مقدّمه كتاب كافى تصريح مى‏كند كه بر طبق آثار و احاديث صحيحه، به درخواست شخصى كه تأليف كتابى مشتمل بر احاديث صحيح را خواسته، جامه عمل پوشانده است.
3) پس از رحلت حضرت رسول عليهم ‏السلام ـ همان‏گونه كه در كتب فريقين آمده است ـ با كمال تأسّف، احاديث موجود را جمع آورى كردند و به آتش كشيدند. ۹ و از قول رسول اكرم صلى‏ الله‏ عليه‏ و‏ آله ‏وسلمحديثى ساختند كه هر كس چيزى به غير از قرآن در پيش او هست،

1.الذريعة ۱۷ / ۲۴۵.

2.ذكرى (چاپ سنگى) / ۲۵۲.

3.رواشح / ۳۸ (چاپ سنگى) و ۶۷ ـ ۶۸ ط جديد.

4.لوامع صاحبقرانى ۲ / ۱۱۱ و ۴۱۱ و ۶ / ۵۴۶؛ روضة المتّقين؛ ۷ / ۸۳.

5.صلوة همدانى / ۱۲ چاپ سنگى و ۹ / ۶۰ چاپ جديد.

6.معجم رجال الحديث ۱ / ۹۹ (طبع اوّل).

7.مصابيح الظّلام ۴ / ۴۲۲؛ ۵ / ۵۰۸.

8.رواشح مرحوم ميرداماد / ۳۸، ط اوّل سنگى.

9.تذكرة الحفاظ ۱ / ۵؛ اضواء على السنّة المحمّديّه ۲۳ ـ ۲۴.

صفحه از 36