9. مرحوم آقا بزرگ تهرانى مىفرمايد: و هو أجلّ الكتب الأربعة، لم يكتب مثله في المنقول من آل الرسول و لم يُصَنَّفْ في الإسلام مثله. ۱
به خاطر رعايت اختصار، به اين جملات كوتاه و گويا اكتفا شد و الّا به هر كدام از تأليفات بزرگان قوم مراجعه شود، تقريبا مىتوان گفت همه بر مطالب فوق متّفق القول مىباشند.
10. عدّهاى از بزرگان رجال فقاهت بر اعتبار كلّى آن كتاب شريف تصريح كردهاند از جمله أفقه فقهاء مرحوم شهيد اوّل ۲ ، نابغه قرن يازدهم مرحوم ميرداماد ۳ ، محدّث بزرگوار علّامه ملّامحمّد تقى مجلسى ۴ ، سرآمد فقهاى عصر خويش مرحوم حاج آقا رضا همدانى ۵ ، استاد اساتيد فقه و اصول مرحوم نائينى ۶ ، علّامه وحيد بهبهانى ۷ و عدّهاى ديگر بر صحّت و اعتبار احاديث اين كتاب شريف تصريح نمودهاند. ۸
علاوه بر اينها، مرحوم كلينى خود در مقدّمه كتاب كافى تصريح مىكند كه بر طبق آثار و احاديث صحيحه، به درخواست شخصى كه تأليف كتابى مشتمل بر احاديث صحيح را خواسته، جامه عمل پوشانده است.
3) پس از رحلت حضرت رسول عليهم السلام ـ همانگونه كه در كتب فريقين آمده است ـ با كمال تأسّف، احاديث موجود را جمع آورى كردند و به آتش كشيدند. ۹ و از قول رسول اكرم صلى الله عليه و آله وسلمحديثى ساختند كه هر كس چيزى به غير از قرآن در پيش او هست،
1.الذريعة ۱۷ / ۲۴۵.
2.ذكرى (چاپ سنگى) / ۲۵۲.
3.رواشح / ۳۸ (چاپ سنگى) و ۶۷ ـ ۶۸ ط جديد.
4.لوامع صاحبقرانى ۲ / ۱۱۱ و ۴۱۱ و ۶ / ۵۴۶؛ روضة المتّقين؛ ۷ / ۸۳.
5.صلوة همدانى / ۱۲ چاپ سنگى و ۹ / ۶۰ چاپ جديد.
6.معجم رجال الحديث ۱ / ۹۹ (طبع اوّل).
7.مصابيح الظّلام ۴ / ۴۲۲؛ ۵ / ۵۰۸.
8.رواشح مرحوم ميرداماد / ۳۸، ط اوّل سنگى.
9.تذكرة الحفاظ ۱ / ۵؛ اضواء على السنّة المحمّديّه ۲۳ ـ ۲۴.