>

155
نسيم حديث

پيامبر گرامى اسلام صلى الله عليه و آله جدال و پافشارى در آن را موجب گمراهى امت ها و امام على عليه السلام آن را تباه كننده يقين دانسته اند . از اين رو ، امام رضا عليه السلام در اين حديث فرمان مى دهد كه دوستانش ، گرد اين بليّه و فتنه نگردند و اين معنا را نزد اصحاب خاص او مى يابيم . يونس بن عبدالرحمان ، كه از اصحاب اجماع و از بزرگ ترين ياران امام رضا عليه السلام است و امام رضا عليه السلام ديگر يارانش را براى يادگيرى و استفتا به او ارجاع مى داد ، در چنين مخمصه اى گرفتار مى آيد و دچار جدال ناسازگاران مى گردد ، اما در عوض كشمكش و ستيزه گرى ، با كمال بزرگوارى آرام و ساكت مى ماند و چون به او گفته مى شود كه عدّه فراوانى از همكيشانت از تو به بدى ياد مى كنند مى گويد :
اُشهدكم أنّ كلّ من له في أمير المؤمنين عليه السلام نصيب فهو في حلٍّ ممّا قال؛۱هر كس را كه نصيبى از ولايت على عليه السلام دارد در هر چه گفته ، او را حلال كردم .
در اين روزگار ، ما به چنين كسان و اين گونه اخلاق ، سخت نيازمنديم : حفظ رابطه ولايى و نگسستن پيوندهاى الهى .

10 5 . ديدار دوستان

ديدار با دوست ، استوارى رشته محبّت را در پى دارد و پيوند دل ها ، زندگى قلب ها و پاكيزگى جان ها را به ارمغان مى آورد . عقل را بارور و دين را احيا مى كند و نهال دوستى مى نشاند . از ملال و افسردگى جلو مى گيرد و اسباب نشاط و شادابى را فراهم مى آورد . آن كه به سوى خانه دوست روان است ، به سوى فردوس برين ره مى سپرد و زيارت دوست ، زيارت حق تعالى است . خدا خود ميزبان او است و اكرام ميهمان بر ميزبان لازم ، و خدا بر خود نبشته است كه وى را گرامى بدارد و بنوازد و پيش كشى كمتر از بهشت را هديه او نكند . ۲ ديدار برادران دينى ، به ويژه اگر با ياد اهل بيت عليهم السلام و خواندن حديث آنان همراه باشد ، موجب توجه افراد جامعه به يكديگر و رأفت و نرمى آنان با هم مى شود و راه رشد و نجات را به آنان مى نماياند . جالب توجه است كه امام عليه السلام اين زيارت را موجب

1.معجم رجال ، خويى ، ج ۲۰ ، ص ۲۰۴ .

2.ر . ك : ميزان الحكمة ، زياره ، باب زوّار اللّه .


نسيم حديث
154

مى گشايد و او را از آفات فراوانى مى رهاند . انسان به گاه سخن ، در معرض لغزش هايى فراوان است ؛ لغزش زياده گويى ، بيهوده گويى ، غيبت ، تهمت و دروغ . سكوت به يكباره ، ما را از همه اينها ايمن مى سازد و از اين رو ، بهترين حافظ انسان است . سكوت ، بهترين ياور انسان در حوادث اجتماعى ، سياسى و روابط ميان فردى است . سكوت ، جلوگيرنده از افشاى اسرار است و پوشاننده جامه وقار بر انسان .
انسان ساكت ، هيبتش فزونى مى گيرد و نشانه بردبارى و زيبايى و دانايى را در خود گرد مى آورد . انسان خاموش به بوستان انديشه ره مى يابد ، از خوشه هاى علم ، توشه بر مى گيرد ، راه ظلمانى را روشن مى نمايد و شيطان را مى راند و اين همه ، نه از سر غرور و عزلت و گوشه گيرى ، كه از سر حكمت و تفكّر است . انسان با ايمان ، سكوت را براى انديشيدن مى جويد و نه افسوس خوردن . سكوتش ، دشت انديشه است و نه ماتمكده غصّه و اينها همه را به اندازه دارد. و از اين رو ، به گاه نياز ، دهان باز و سخن و راز بر ملا مى كند و به سان پيامبر و اهل بيت پاكش ، سكوتش نيز فرياد است و بسى بلندتر . ۱
نكته مهم تر آن كه سكوت بايد به محبّت بينجامد و نه به كناره گيرى و دورى و اين گونه سكوت مورد توصيه اين حديث است و عطف «ترك جدال» و «اقبال بعض على بعض» و «زيارت يكديگر» بر همين نكته دلالت دارد .

10 4 . ترك مجادله

جدال گونه هاى متعددى دارد . از كشمكش هاى جزيى تا نزاع هاى سياسى و اجتماعى و اعتقادى . جدال ، نكوهيده است ، جز جدال نيكو كه براى هدفى درست و با شيوه اى صحيح انجام مى گيرد . جدال نيكو يعنى جدال با كافران و به قصد هدايت آنان و نه بر نمودن خود و نمايش دانايى هاى نهفته مان ، و جدال نكوهيده يعنى جدال با دوستان و خويشان و هم كيشان ، در امور جزيى و بيهوده .
قرآن مجيد جدال هاى بدون علم و با توسل به باطل را جلو گرفته و آن را زاييده كبر و سلطه شيطان ۲ و اينگونه ستيزه جويان را مستحق كيفر الهى دانسته است .

1.ر . ك : ميزان الحكمة ، الصمت ، باب ۲۳۲۷ «الصمت الممدوح» .

2.ر . ك : سوره حج ، ۳؛ سوره مؤمن ، آيه ۴ ، ۵ ، ۳۵ ، ۵۵؛ سوره شورى ، آيه ۱۵ .

  • نام منبع :
    نسيم حديث
تعداد بازدید : 64513
صفحه از 369
پرینت  ارسال به