جاهليت ، و حضرت رسول اكرم صلى الله عليه و آله بدان اشاره كرده است:
يأتى على الناس زمان يكون فيه حجّ الملوك نزهة، و حجّ الأغنياء تجارة، و حجّ المساكين مسألة؛۱زمانى مى آيد كه حجّ پادشاهان براى تفريح است و حجّ ثروتمندان براى تجارت و حجّ فقيران براى گدايى .
اين مضمون را راويان اهل سنت نيز نقل كرده اند و در آن به حجّ قاريان قرآن نيز اشاره شده است و حجّ آنان را براى ريا و خودنمايى مى دانسته است . ۲
پاك كردن دارايى
پس از تطهير روح و خالص نمودن نيت ، در مرحله عمل نيز بايد اين خلوص و پاكى جلوه كند. روشن است كه اگر بخواهيم حجّ ، ما را پاك كند و از آلودگى هاى درون بپالايد ، بايد خود پاك باشد. نمى توان با آب آلوده ، آلودگى را زدود. نمى توان بامال به چنگ آورده از دزدى ، خيانت ، رشوه ، اختلاس ، گران فروشى ، كم فروشى و اجحاف ، حج گزارد و انتظار پاك شدن از گناهان را داشت. نمى توان با مال حرام به حج رفت و پذيرش آن را منتظر شد. نمى توان در لباس غصبى ، لبّيك گفت و جواب را به انتظار نشست. امام صادق عليه السلام مى فرمايد :
إذا اكتسب الرجل مالاً من غير حلّه ثمّ حجّ فلبّى، نودىَ: لا لبّيك و لا سعديك؛۳اگر كسى مالى از راه غير حلال به دست آورد، سپس حج بگزارد و لبّيك بگويد، جواب ردّ مى رسد: نه لبيك و نه سعديك.
اهل سنت ، اين حديث را به گونه ديگرى نقل كرده اند و هنگام اين نداى الهى را نه در آغاز حج و احرام ، كه در همان ابتداى پا در ركاب نهادن و شروع سفر مى دانند و در پايان نداى الهى آورده اند :
توشه ات حرام و هزينه ى حجّت حرام است. حجّت نه مبرور، كه بار و وبال گردنت