>

33
نسيم حديث

و زيبايى گفتار را با زيبايى ظاهرى آن پايان مى دهيم و آن ، فصاحت است كه «الفَصاحةُ زينةُ الكلام». ۱

آراستگى رفتار

احاديث در زيبايى و آراستگى رفتار ، چنان فراوان اند كه آوردن همه آنها و حتّى گزارش اجمالىِ همه آنها ، در اين نوشته ميسّر نيست. ما تنها به نمونه هاى برجسته اشاره مى كنيم:
انصاف
مَن تحلّى بالإنصاف ، بلغ مراتب الإشراف ؛۲هر كس خود را به انصاف بيارايد، به درجاتى و الا دست مى يابد .
وفا
امام صادق عليه السلام : رَأيتُ الوفاءَ يُزَيِّنُ الرِّجالَ ؛۳چنين است كه وفا ، مردان را زينت مى بخشد .امام على عليه السلام : الوَفاءُ تَوْأَمُ الأمانةِ وزَينُ الأُخُوّة ؛۴وفا ، همزاد امانت و زينت برادرى است .
تحمّل
الإحتمالُ زَيْنُ الرِّفاق ؛۵زينتِ دوستى ، تحمّل است .
رِفق و مُدارا
ماكانَ الرِّفقُ فى شى ءٍ إلّا زانَهُ ؛۶رفق و مدارا با چيزى قرين نشد ، جز آن كه آن را آراست .
حيا و عفّت
پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله : الحَياءُ زينةٌ ؛۷
شرم ، زيور است .
تاجُ الرَّجُلِ عِفافُه ؛۸تاج مرد ، عفت اوست .

1.بحار الأنوار ، ج ۷۷ ، ص ۱۳۱.

2.غرر الحكم ، ح ۸۷۳۴ .

3.بحار الأنوار ، ج ۴۷ ، ص ۳۲.

4.غرر الحكم ، ح ۱۸۶۵.

5. تحمل ، زينت رفاقت است . و زَينُ المُصاحَبَةِ الإحتمال ؛

6.. همان ، ح ۷۵۲ ، ۵۴۶۱ ، ۹۵۱۷ .

7.كنز العمال ، ح ۵۷۵۷ .

8.غرر الحكم ، ح ۴۴۹۵.


نسيم حديث
32

و حكمت ، زيورى گران بهاست: «عَلَيكَ بالحكمة ، فإنّها الحِلْيةُ الفاخِرَةُ». ۱
حكمتى كه به معناى قوّه تميز زشت از زيبا و عنصر حركت دهنده انسان به نيكى ها و بازدارنده او از بدى هاست . و ادب كه «حُسنُ الأدبِ زينةُ العقل؛۲ادب نيكو ، زيور خرد است» .

آراستگى گفتار

در زمينه آراستگى گفتار ، تنها به چهار مورد اشاره مى كنيم و تذكر در باره دروغ نگفتن ، ناسزا نگفتن ، دشنام ندادن ، غيبت نكردن ، تهمت نزدن ، افشا نكردن راز ، آبروى مؤمن را نريختن و بلند و نخراشيده حرف نزدن را ، به وضوح و روشنى آنها واگذار مى كنيم. و چاره همه اينها ، سكوت است كه امام حسين عليه السلام فرموده اند: «الصَّمتُ زَينٌ» ۳ ، و آن قدر زيباست كه بردبار را نيز مى آرايد: «الصَّمتُ كَنزٌ وافِر و زَيْنُ الحليم» ۴ ؛ «زَيْنُ العِلْم» و انسان را در برابر عالمان ، زيبا جلوه مى دهد ، «الصَّمتُ زينٌ لك عندالعلماء» ۵ . ۶
اگر زبان با پروا سخن بگويد و تقواى گفتار داشته باشد ، زيبا مى گردد ، كه وصيت هميشگى امامان ماست. امام كاظم عليه السلام در نامه اش به يحيى بن عبداللّه بن حسن مى نگارد:
أوصيك و نفسى بتقوى اللّه ، فإنّها زين الكلام... ؛۷تو را و خودم را به تقواى الهى سفارش مى كنم ، كه آن زينت بخش كلام است....
و رعايت اين تقوا ، جز با كم گويى ميسّر نمى شود كه خود ، زينتى ديگر است:
إنّ فضل الفعل على القول لجمالٌ و زينةٌ؛۸بيشتر عمل كردن و كمتر گفتن، زيبايى و زيور است.

1.همان ، ح ۶۰۸۱.

2.بحارالأنوار ، ج ۷۸ ، ص ۸۰ ، از امام على عليه السلام .

3.تاريخ يعقوبى ، ج ۲ ، ص ۲۴۶.

4.كتاب من لا يحضره الفقيه ، ج ۴ ، ص ۳۹۶ ، ح ۵۸۴۳ ، از امام صادق عليه السلام .

5.غرر الحكم، ح ۱۴۱۸.

6.تحف العقول ، ص ۳۰۵ ، از امام صادق عليه السلام .

7.الكافى ، ج ۱ ، ص ۳۶۷.

8.غرر الحكم ، ح ۳۵۵۷.

  • نام منبع :
    نسيم حديث
تعداد بازدید : 64407
صفحه از 369
پرینت  ارسال به