177
جوان، شادي و رضايت از زندگي

انواع پرسش‌نامه‌هايي که براي اندازه‌گيري شادکامي به کار مي‌روند، عبارت‌اند از:
«پرسش‌نامه حالات شخصي» برنبنر و مارتين؛ ۱ «پرسش‌نامه شخصيتي» آيزنک؛ ۲ «پرسش‌نامه شخصيتي» نئو؛ ۳ «پرسش‌نامه شادکامي» آکسفورد. ۴ در ميان اين پرسش‌نامه‌ها، پرسش‌نامه شادکامي آکسفورد، جايگاه ويژه‌اي دارد و در پژوهش‌هاي چندي به کار رفته است. اين ابزار، در سال 1989م، توسط آرجيل و لو، ۵ تهيه شده است.
پس از انتشار اين پرسش‌نامه، پژوهش‌هاي زيادي درباره آن انجام شد. ۶ در ايران هم درستي و دقّتِ اين پرسش‌نامه، روي دانشجويان دانشگاه‌هاي تهران، آزمايش و تأييد شد. بر اين اساس، مي‌توان از پرسش‌نامه شادکامي آکسفورد براي سنجش شادکامي در دانشجويان و احتمالاً جوانان ايراني استفاده کرد؛ امّا براي اطمينان بيشتر، لازم است که اين پژوهش، با حجم نمونه بيشتر و در گروه‌ها و طبقه‌هاي گوناگون جامعه، تکرار گردد تا با اطمينان بيشتر براي سنجش موضوع ياد شده، به کار گرفته شود. ۷

شادکامي در جهان

وقتي از مردم نقاط مختلف دنيا، درباره شادکامي (رضايت از زندگي) سؤال شد،‌ آنها تصوّر زيبايي ارائه دادند؛ از جمله اين که در يکي از آمارگيري‌هاي سراسري،

1.. Berbner and Martin

2.. Eysenck

3.. Neo

4.. Oxford

5.. Loo and Arjil

6.. ر.ک: «بررسي مقدماتي پايايي و روايي پرسش‌نامه شادکامي آکسفورد در دانشجويان دانشگاه‌هاي تهران»، ص ۵۷.

7.همان، ص۶۴.


جوان، شادي و رضايت از زندگي
176

حالي که 8072 مقاله مربوط به خشم، 57800 مقاله درباره اضطراب و 70856 مقاله مربوط به افسردگي وجود دارد،
تنها 851 مقاله در مورد لذّت و شادي، 5701 مقاله درباره رضايت از زندگي (شادکامي) و 2958 مقاله درباره شادي و خوش‌بختي، موجود است. به عبارت ديگر، در برابر هر چهارده مقاله درباره هيجان‌هاي منفي، تنها يک مقاله در مورد هيجان‌هاي مثبت وجود دارد. محقّقي ديگر، با بررسي مقالات دهه اخير، اين نسبت را هفده به يک مي‌داند.
امّا در سال‌هاي اخير (در دو دهه اخير) عدّه‌اي از روان‌شناسان، نوعي روان‌شناسي مثبت‌گرا را بدعت‌گذاري کرده‌اند که در آن، موضوعاتي مانند: مثبت‌گرايي در مقابله با فشارهاي زندگي و غلبه بر افسردگي و خُمود، مطرح شده است. به طور کلّي در اين روش، بر شادي و شادماني، به عنوان يکي از مقوله‌هاي اساسي هيجان‌هاي مثبت، تأکيد شده است و به گفته ديويد مايرز، ۱ ‌تعداد مقالات منتشر شده درباره شادکامي، از 150 مقاله در سال 1979م، به 780 مقاله در يک دهه بعد، افزايش يافته است. همچنين چندين کتاب در اين باره منتشر شده است. ۲

روش اندازه‌گيري شادکامي

براي اندازه‌گيري شادکامي (Happiness / رضايت از زندگي)، روش‌هاي گوناگوني به کار برده شده است. اين روش‌ها طيف گسترده‌اي از: قضاوت دوستان و آموزگاران تا پرسش‌نامه‌هاي خودسنجي را شامل مي‌شوند. برخي از

1.. David Mayers

2.. ر.ک: «بررسي مقدماتي پايايي و روايي پرسش‌نامه شادکامي آکسفورد در دانشجويان دانشگاه‌هاي تهران»، احمد علي‌پور و احمدعلي نوربالا، مجلّه انديشه و رفتار، شماره ۱و۲، تابستان و پاييز ۱۳۷۸، ص ۵۵.

  • نام منبع :
    جوان، شادي و رضايت از زندگي
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
تعداد بازدید : 191508
صفحه از 192
پرینت  ارسال به