شادابي و دينداري

دکتر مهدي مهريزي

شادابى، يعنى سرزندگى و نشاط. اين حالت درونى که بر انديشه و رفتار آدمى تأثيرگذار است و زندگى را از خُمود و ايستايى باز مى‌دارد، بسترها و زمينه‌هايى دارد و داراى نشانه‌هايى از اين دست است:
1. سلامت جسمى و روحى،
2. باور به توانمندى در حلّ مشکلات زندگى،
3. اميدوارى،
4. خوش‌رويى،
5. کار و تلاش،
6. داشتن خصلت‌هاى اجتماعى.
اينک اين پرسش‌ها مطرح است که: شادابى با اين زمينه‌ها و نشانه‌ها چه نسبتى مى‌تواند با ديندارى داشته باشد؟ آيا ديندارى، شادابى را تقويت مى‌کند يا سبب رکود و خُمود آن است؟ آيا احکام و دستورهاى دينى و آداب و شعائر

کند. عادت به يک برنامه منظّم ورزشى، مى‌تواند نمونه خوبى باشد بر اين که چگونه شادکامى مى‌تواند با تغيير شرايط زندگى، افزايش يابد و فرد، از حالت منفعل به حالت فعّال درآيد.
دوم. خوشبينى به همان اندازه که يک نگرش پابرجا و استوار است، يک ويژگى شخصيتى نيز به حساب مى‌آيد و مى‌تواند شادکامى را افزايش دهد.
نگاه کردن به چيزهاى روشن به جاى نگاه کردن به چيزهاى کدِر و تار نيز مى‌تواند بر شادکامى بيفزايد. ديدن نيمه پُر يک فنجان، به جاى توجّه به نيمه ديگر آن که خالى است، راهى است براى نگريستن به زندگى؛ راهى که بيشتر ما به سادگى مى‌توانيم با انتخاب آن، با زندگى سازگار شويم. اين روش ساده را مى‌توان در انديشه، بيان و رفتار به کار گرفت.
براى مثال، خواندن جملاتى با صدايى موزون در صبح، ممکن است منجر به شادتر شدن در طول روز شود. همچنين اگر فرد، خودش را با افراد ديگرى که کمتر احساس خوش‌بختى مى‌کنند، مقايسه کند، ممکن است شادکامى‌اش افزايش يابد. مَثَل قديمىِ «غُصّه مى‌خوردم که کفش ندارم، يکى را ديدم که پا نداشت»، شايد بيشتر از يک کلام پيش پا افتاده باشد!
اين روش، ممکن است احساسات بشردوستانه را تقويت کند و به فرد، القا کند که به جاى اين که ديگران را به سبب محروم بودنشان تحقير کند، به آنها کمک کند.