شاد هستند؛ گرچه آن را گاهگاهى از طريق عوامل شادىزا به دست مىآورند؛ امّا افراد ناسالم (بيمار) به دليل عوامل متعدّد، ناشادتر هستند. همچنين سوء تغذيه يا برنامه نامناسب غذايى يا بدخوابى و يا نداشتن تحرّک جسمى لازم مىتوانند به افسردگى فرد و از ميان رفتن نشاط او کمک کنند. ۱
شادىآفرينى در خويش
براى افزايش شادى در افراد مىتوان راه‌هايى را پيشنهاد کرد:
1. ايمان: مهمترين عامل مسرّتانگيز، ايمان به خداست. ۲ نداشتن نگرانى و اضطراب و رسيدن به اطمينان قلبى، اساس هر نوع شادى است و اين ميسّر نيست، مگر با ايمان به قدرت مطلقى که سرچشمه همه نيکي‌هاست (پيش از اين نيز به تحقيقاتى درباره نقش مذهب، اشاره کرديم).
2. رضايت و تحمّل: امام صادق(ع)فرموده است:
نشاط و شادى، در پرتو راضى بودن به رضاى خدا و يقين به دست مىآيد و اندوه و غم، در شک و ناخُشنودى از مقدّرات الهى حاصل مىشود.۳
3. پرهيز از گناه و ناديده گرفتن حقوق ديگران: پرهيز از گناه، در بيشتر مواقع، پرهيز از لذايد مادّى سطحى است؛ امّا براى انسان، شادىآور است؛ زيرا روح انسان به گونهاى است که گاهى از «پرهيز» و «رياضت معقول»، سرخوش مىشود. ناديده گرفتن
حقوق ديگران نيز به طور قطع، موجب ناآرامى وجدان آدمى خواهد شد و سرنوشت معنوى او را به مخاطره مىاندازد.
1.روان‌شناسى شخصيت سالم، آبراهام مزلو، ترجمه: شيوا رويگريان، تهران: هدف، ص ۹۳.
2.ر.ک: سوره انعام، آيه ۸۱ـ۸۲.
3.. درباره عوامل مؤثّر بر شادى، ر.ک: راز شاد زيستن، اندرو متيوس، ترجمه: وحيد افضلى راد، تهران: نيريز، ص ۲۱ـ۴۳؛ شادى و زندگى، ص ۲۵ـ۲۹؛ شرع و شادى، ابوالفضل طريقهدار، قم: بوستان کتاب، ص ۳۲ـ۵۹.
